Keywords
meditation
Fortune
Christ
human Soul
How to Cite
Abstract
This article presents baroque emblem poetry created by Z. Morsztyn, A.T. Lacki and S.H. Lubomirski devoted to the images of Amor Sacer. The second decade of the 17th century was the period of developement of emblem poetry and its nederlandish inspiration. The emblems containing symbolic pictures were published for meditation. The poems by S.H. Lubomirski shows the struggle between Virtue and Fortune, human suffering and apologia of human Soul on a way to God. Emblematic baroque collections with existential topics were a genre representing human hopes, eschatological beliefs and the cult of Christ.
References
Alciatus A., Emblematum libellus. Książeczka emblematów, przeł. A. Dawidziuk, B. Dziadkiewicz, E. Kustroń-Zaniewska, Warszawa 2002.
Bielak A., Taniec na Golgocie w medytacyjnym zbiorze „Plęsy Jezusa z aniołami” Marcina Hińczy, „Tematy i Konteksty” 2016 (11), nr 6.
Bieńkowska B., O strukturze barokowej emblematyki, „Roczniki Humanistyczne” 1979, t. XXVII, z. 1.
Buchwald-Pelcowa P., Emblematyka w polskich kolegiach jezuickich, [w:] Artes atque humaniora. Studia Stanislao Mossakowski sexagenario dicata, red. A. Rottermund, Warszawa 1998.
Grześkowiak R., Kiedy powstały emblematy Zbigniewa Morsztyna. Nowe ustalenia dotyczące datacji zbioru, „Pamiętnik Literacki” 2024 (CXV), z. 1.
Hanusiewicz M., Święte i zmysłowe w poezji religijnej polskiego baroku, Lublin 1998.
Hińcza M., Plęsy Aniołów Jezusowi narodzonemu naświętszego krzyża tańce, wyd. A. Bielak, Warszawa 2019.
Kaczor-Scheitler K., Duchowe zaślubiny z Boskim Oblubieńcem na podstawie siedemnastowiecznych medytacji norbertańskich, „Acta Universitas Lodziensis, Folia Litteraria Polonica” 2012 (18), nr 4.
Karlemitańskie adaptacje „Pia desideria” Hermana Hugona z XVII i XVIII w., red. i oprac. R. Grześkowiak, J. Gwioździk, A. Nowicka-Struska, Warszawa 2020.
Karpiński A., Stanisława Herakliusza Lubomirskiego spotkania z sacrum, [w:] Religijność literatury polskiego baroku, red. C. Hernas, M. Hanusiewicz, Lublin 1995.
Krzewińska A., Perspektywy eschatologiczne w poezji polskiego baroku, [w:] Religijność literatury polskiego baroku, red. C. Hernas, M. Hanusiewicz, Lublin 1995.
Künstler-Langner D., Idea Vanitas, jej tradycje i toposy w poezji polskiego baroku, Toruń 1996.
Lacki A.T., Pobożne pragnienia, wyd. K. Mrowcewicz, Warszawa 1997.
Lubomirski S.H., Poezje zebrane, t. 1–2, wyd. A. Karpiński, Adverbia moralia w opracowaniu M. Mejora, Warszawa 1996.
Lubomirski S.H., Rozmowy Artaksesa i Ewandra, wyd. J. Dąbkowska-Kujko, Warszawa 2006.
Mieleszko M., Emblematy, wyd. i oprac. R. Grześkowiak, J. Niedźwiedź, Warszawa 2010.
Morsztyn Z., Emblemata, wstęp i oprac. P. i J. Pelcowie, Warszawa 2001.
Mrowcewicz K., Dziwny świat, dziwna miłość, dziwna śmierć, „Teksty drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja” 1994 (27), nr 3.
Nowicka-Jeżowa A., Barok polski między Europą i Sarmacją, cz. I: Profile i zarysy całości, Warszawa 2011.
Pelc J., Barok – epoka przeciwieństw, Kraków 2004.
Pelc J., Słowo i obraz. Na pograniczu literatury i sztuk plastycznych, Kraków 2002.
Sokołowska J., Dwie nieskończoności. Szkice o literaturze barokowej Europy, Warszawa 1978.
Trościński G., Wczasy wielkiego człowieka. Studium o poezji Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, Sandomierz 2005.
Zlatohlavek M., Ratsch C., Müller-Ebeling, Sąd Ostateczny. Freski, miniatury, obrazy, przeł. A. Kleszcz, Kraków 2002.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright (c) 2025 Danuta Künstler-Langner