Keywords
17th and 18th century literature
old prints
manuscripts
hagiography
prayer books
How to Cite
Abstract
The cult of Blessed Bronisława, a nun from the Norbertine monastery in Zwierzyniec, developed intensively in Poland since her death in the 13th century. It gained particular importance in the 17th and 18th centuries, when both printed and handwritten literature was an important tool for promoting her sanctity. The subject of this article is to show the ways in which the cult of Blessed Bronisława found expression in Polish literature of the 17th and 18th centuries. Particular attention is paid to two main types of sources: religious prints, such as hagiographies, sermons and collections of prayers, and manuscripts containing prayers, songs and various liturgical forms. The aim of the article is to present the image of Blessed Bronisława in these accounts, as well as to show their significance in shaping the spirituality of the faithful and in perpetuating her cult in the public consciousness.
References
Acta canonisationis beatae Bronislavae, Roma 1939.
Andrusikiewicz M., Błogosławiona Bronisława, patronka Polski, Lwów 1926.
Bernard Smyrak OCD (Bernard od Matki Bożej), Biała mniszka, Kraków 1939.
Błogosławiona Bronisława, patronka Polski. Opowiadania historyczne, skreślone na podstawie aktów beatyfikacyjnych, starych zapisków klasztoru zwierzynieckiego S.S. Norbertanek, dawnych i nowszych dziejo- i żywotopisów, podań ludowych i rozmyślań, Lwów 1926.
Błogosławiona Bronisława, patronka Śląska Opolskiego (PDF) [dostęp: 30.12.2024].
Borkowska M., Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej, t. 2: Polska Centralna i Południowa, Warszawa 2005.
Bukiet lilijowy ślicznemi różami, hijacyntami przewiany albo kompendyjum żywotów BB. Panien Zakonu Kanonicznego Premonstrateńskiego wielkiej cierpliwości, głębokiej bogomyślności, niewidanej pokory, przy dorocznej uroczystości S. Zofijej, Najprzewielebniejszej w Chrystusie Jej Mci Pannie P. Zofijej Urbańskiej, ksieni zwierzynieckiej najzasłużeńszej, od jednego z profesów konwentu hebdowskiego na znak winnej obserwancyjej i wiązania ofiarowany R. P. 1696. Dnia 15 maja, rkps ANZ, sygn. 585.
Confirmationis cultus ab immemorabili tempore praestiti ven. serva Dei Bronislavae moniali proffessae Ord. Praemonstratensium S. Norberti in monasterio Zwierzyniecensis Cracoviae beatae nuncupatae, Roma 1839.
Daranowska-Łukaszewska J., O pewnej zielonej trumience, „Rocznik Historii Sztuki” 1988, t. 17.
De vita et miracula sancti Iacchonis (Hyacinthi) ordinis fratrum praedicatorum, Auctore Stanislao Lectore Cracoviensi eiusdem ordinis, [w:] Monumenta Poloniae Historica, wyd. L. Ćwikliński, t. 4, Lwów 1888.
Dygat A., Rybak A., Odrodzenie klasztoru zwierzynieckiego za ksieni Doroty Kątskiej (1591–1643), „Nasza Przeszłość” 1977, t. 47.
Estreicher K., Bibliografia polska, t. 13, Kraków 1894; t. 25, Kraków 1913; t. 31, Kraków 1936.
Frydrychowicz D., Sanctus Hyacinthus principalis hieraticus, Kraków 1688.
Górski K., Ród Odrowążów w wiekach średnich, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie”, t. 8, 1926–1927.
http://www.norbertanki.w.krakow.pl/blogoslawiona-bronislawa [dostęp: 15.01.2025].
Kaczor-Scheitler K., Perswazja w wybranych medytacjach siedemnastowiecznych z klasztoru norbertanek na Zwierzyńcu, Łódź 2016.
Kramarska-Anyszek K., Dzieje klasztoru PP. Norbertanek w Krakowie na Zwierzyńcu do roku 1840, „Nasza Przeszłość” 1977, t. 47; 1982, t. 58.
Kraszewski A.J.D., Dzieje cyrkarii polskiej zakonu premonstrateńskiego [z 1740 r.], rkps ANZ, sygn. 46.
Kraszewski A.J.D., Życie świętych i w nadziei świątobliwych zeszłych Sług Boskich Zakonu Premonstrateńskiego, t. 2, Warszawa 1752.
Maria Augustyna (Hylówna), Bł. Bronisława w promieniach chwały. Życie bł. Bronisławy w świetle jej świętości oraz cześć siedmiowiekowa, Kraków 1931.
Maria Augustyna (Hylówna), Błogosławiona Bronisława, patronka cierpiących. Pamiątka setnej rocznicy beatyfikacji 1839–1939, Kraków 1939.
Maria Augustyna (Hylówna), Lilia Premonstratu, Kraków 1933.
Maria Augustyna (Hylówna), Miesiąc błogosławionej Bronisławy, Kraków 1935.
Mazepa H., Błogosławiona Bronisława, wstęp J. R. Bar, Warszawa 1984.
Mączyński M., Siedemnastowieczne „Nabożeństwo abo pozdrowienie Błogosławionej Bronisławy”. Szkic teolingwistyczny, „Textus et Studia” 2023, nr 4 (36).
Nowenny – Bł. Bronisława, [w:] Cyfrowa Biblioteka Narodowa „POLONA” [online], polona.pl [dostęp: 15.01.2025].
Pruszcz P.H., Forteca monarchów i całego Królestwa Polskiego duchowna, Kraków 1737.
Przybyszewski B., Bronisława /około 1200–1259/, norbertanka, błogosławiona, [w:] Hagiografia polska. Słownik bio-bibliograficzny, red. R. Gustaw, t. 1, Poznań 1971.
Rajman J., Klasztor Norbertanek na Zwierzyńcu w wiekach średnich, Kraków 1993 (Biblioteka Krakowska, nr 131).
Ryłko S., Błogosławiona Bronisława, [w:] Polscy święci, red. J. R. Bar, t. 1, Warszawa 1983.
Stefaniak P., Krzyż i chwała. Błogosławiona Bronisława i Konwent Panien Norbertanek na Zwierzyńcu w Krakowie – The Cross and Glory. Blessed Bronislava and Norbertine Canonesses Convent in Zwierzyniec, Cracow, Katowice 2019.
Stefaniak P., Przesławna patronka miasta Krakowa, błogosławiona Bronisława w świetle źródeł i pamiątek, „Rocznik Krakowski”, R. 84: 2018.
Stefaniak P., Przesławna patronka miasta Krakowa, błogosławiona Bronisława w świetle źródeł i pamiątek (cz. 2 – fragmenty), „Tygodnik Salwatorski”, 2 września 2018, nr 35 (1236).
Stręciwilk J., Bronisława bł., [w:] Encyklopedia katolicka, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, t. 2, Lublin 1985.
Szelińska W., Bł. Bronisława z Krakowa. Życie i kult bł. Bronisławy, norbertanka.blogspot.com [dostęp: 30.12.2024].
Szembekówna K., Modlitewnik (z XVII w.), rkps ANZ, sygn. 589.
Teleszyński W., Cześć boska w błogosławionej Bronisławie zakonnicy św. Norberta, Kraków 1786.
Żak A., Norbertanie i Norbertanki w Polsce, „Przegląd Powszechny” 1920, t. 147–148.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright (c) 2025 Katarzyna Kaczor-Scheitler