Traces of the Bible and antiquity in the "Lyrics" of Maciej Kazimierz Sarbiewski
PDF (Język Polski)

Keywords

Sarbiewski
Bible
antiquity
tradition
Christ
Mary

How to Cite

Krawiec-Złotkowska, K. (2025). Traces of the Bible and antiquity in the "Lyrics" of Maciej Kazimierz Sarbiewski. Bibliotekarz Podlaski, 66(1), 117–132. https://doi.org/10.36770/bp.1015

Abstract

The article presents traces of the Bible and antiquity present in the poems of Maciej Kazimierz Sarbiewski - a poet crowned with a poetic laurel and called the Christian Horace. The author’s religious fervor and his belief in the perfection of the Creator of the world, whom he worshiped in accordance with the Ignatian motto ad maiorem Dei gloriam, were examined. Inspirations from the Old and New Testaments were indicated, including the Song of Songs and the Passion and saving sacrifice of Christ. Attention was paid to the creation of Mary and her role in the divine plan of redemption. It was noticed that biblical motifs in Sarbiewski’s poetry resonate with the heritage of Greco-Roman antiquity. This type of affiliation was noticed especially in panegyric texts praising outstanding families and/or figures. It was established that when creating his contemporary heroes, the poet used established cultural codes—he used an ancient cloak to evoke Christian values, and he presented places close to his heart (home, Masovia and Poland) in the Arcadian convention, inspired by the poetry of Virgil
and Horace.

https://doi.org/10.36770/bp.1015
PDF (Język Polski)

References

Buszewicz E., „Którędy do Arkadii?” Inspiracje bukoliczne w polsko-łacińskiej poezji jezuickiej. Sarbiewski, Ines, [w:] Staropolskie Arkadie, „Studia Staropolskie, Series Nova” 2010, t. XXIX (LXXXV), red. J. Dąbkowska-Kujko, J. Krauze-Karpińska.

Jurkowlaniec G., Chrystus Umęczony. Ikonografia w Polsce od XIII do XIV wieku, Warszawa 2001.

Kobielus S., Krzyż Chrystusa. Od znaku i figury do symbolu i metafory, Warszawa 2000.

Kochanowski J., Dzieła polskie, oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa 1972.

Korolko M., Sarbiewski i jego Liryki, [w:] M.K. Sarbiewski, Liryki oraz Droga rzymska i fragment Lechiady, przeł. T. Koryłowski TJ, oprac. M. Korolko, przy współudziale J. Okonia, Warszawa 1980.

Krawiec-Złotkowska K., Torcular Christi w literaturze polskiego baroku. Wybrane przykłady, „Język – Szkoła – Religia” 2021, t. 16, red. E. Jakiel.

Krawiec-Złotkowska K., Tytuły Matki Bożej w dawnej polskiej pieśni religijnej, [w:] Święci patroni. W 900. rocznicę chrystianizacji Pomorza Zachodniego, t. IV: Ludzie i zdarzenia, wstęp i red. K. Krawiec-Złotkowska, J. Złotkowska, M. Pencarska, Słupsk–Koszalin 2024.

Królikowski W. SJ, Kontemplacja ad amorem. Kontemplacja dla uzyskania miłości, zwieńczenie drogi „Ćwiczeń duchowych” i pomost do miłosnej służby w codzienności, [w:] W radości Chrystusem. Wokół Czwartego Tygodnia „Ćwiczeń duchowych” św. Ignacego Loyoli, red. K. Osuch, Kraków 2006.

Künstler-Langner D., Człowiek i cierpienie w poezji polskiego baroku, Toruń 2000.

Künstler-Langner D., Idea Vanitas. Jej tradycje i toposy w poezji polskiego baroku, Toruń 1993.

Lichański J.Z., „Horatius sarmaticus”, [w:] M.K. Sarbiewski, Poezje wybrane, wybór i wstęp J.Z. Lichański, Warszawa 1986.

Longos, Dafnis i Chloe, tłum. J. Parandowski, Warszawa 1962.

Łukarska B., Piętnastowieczne polskie pieśni maryjne wobec kultury duchowej średniowiecza, Częstochowa 2014.

Łukarska B., Tytuły maryjne w wybranych utworach literatury religijnej polskiego baroku, „Studia Gdańskie” 2012/31.

Mazurkiewicz R., Polskie średniowieczne pieśni maryjne, Kraków 2002.

Mazurkiewicz R., Z dawnej literatury maryjnej. Zarysy i zbliżenia, Kraków 2011.

Mikołajczak A.W., Antyk w poezji Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, Poznań 1992.

Mojsik T., Orfeusz między Tracją a Pierią. Mit, kult i tożsamość macedońska, Białystok 2019.

Pelc J., Barok – epoka przeciwieństw, Warszawa 1993.

Piotrkowska-Dańkowska M., Winnice Engaddi. Biblijna droga do spotkania z Oblubieńcem, Płock 2016.

Ryczek W., Parodie horacjańskie. Przekład siedmiu pieśni Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, „Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae Et Latinae” 2019, XXIX/2.

Sokołowska J., Dwie nieskończoności. Szkice o literaturze barokowej Europy, Warszawa 1978.

Stawecka K., Maciej Kazimierz Sarbiewski. Prozaik i poeta, Lublin 1989.

Urbański P., Natura i łaska w poezji polskiego baroku. Okres potrydencki. Studia o tekstach, Kielce 1996.

Urbański P., Poezja Sarbiewskiego wobec duchowości ignacjańskiej, [w:] Nauka z poezji Macieja Kazimierza Sarbiewskiego SJ, Warszawa 1995.

Warszawski J., „Dramat rzymski” Macieja Kazimierza Sarbiewskiego TJ (1622–1625). Studium literacko-biograficzne, Rzym 1984.

Windakiewicz S., Poezja ziemiańska, Kraków 1938.

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

Copyright (c) 2025 Krystyna Krawiec-Złotkowska

Downloads

Download data is not yet available.