Abstract
This article presents the central theses of theological treatises by Charles Journet and Henri de Lubac devoted to Mickiewicz’s lectures on Slavic literature. Journet’s essay Mickiewicz’s Messianism and the fragment of de Lubac’s synthesis La postérité spirituelle de Joachim de Flore serve as testimonies to the ongoing reception of the Paris Lectures within the Francophone discourse on messianism. These interpretations constitute a significant contribution to the debate concerning the ideological and religious dimensions of Mickiewicz’s lectures, particularly in light of scholarly claims asserting a profound incompatibility between Mickiewicz’s views and Catholic doctrine.
References
Bednarek-Bohdziewicz A., Mickiewiczowska interpretacja „Legendy” Krasińskiego w prelekcjach paryskich, [w:] Prelekcje paryskie Adama Mickiewicza wobec tradycji kultury polskiej i europejskiej, red. M. Kalinowska, J. Ławski, M. Bizior-Dombrowska, Warszawa 2011.
de Lubac H., Adam Mickiewicz (1798–1855), [w:] tegoż, La postérité spirituelle de Joachim de Flore, t. II, De Saint-Simon à nos jours, Paris 1981.
de Lubac H., Kopuła Świętego Piotra, tłum. P. Herbich, P. Napiwodzki, „Kronos” 2014, nr 2.
Journet Ch., „Mesjanizm” Mickiewicza, „44 Czterdzieści i Cztery. Magazyn Apokaliptyczny” 2017, nr 9.
Journet Ch., Dusza Polski, „44 Czterdzieści i Cztery. Magazyn Apokaliptyczny” 2017, nr 9.
Journet Ch., Dusza Polski, „44 Czterdzieści i Cztery. Magazyn Apokaliptyczny” 2017, nr 9.
Journet Ch., Exigences chrétiennes en politique, Paris-Fribourg 1945.
Journet Ch., O moralności politycznej, tłum. i wprowadzenie Z. Kunicki, „Forum Teologiczne” 2010, nr 11.
Journet Ch., Wstęp do „Nie-Boskiej Komedii”, „44 Czterdzieści i Cztery. Magazyn Apokaliptyczny” 2017, nr 9.
Kridl M., Stosunek Mickiewicz do Lamennais’go w epoce towianizmu, Warszawa 1907.
Kuziak M., O prelekcjach paryskich Adama Mickiewicza, Słupsk 2007.
Lami M., Andrzej Towiański (1799–1878). Ein religioser Reformer im europaiscen Kontext sejner Zeit, 2019.
Lami M., Andrzej Towiański und judische Mystik des 19. Juhrunderts, 2017.
Lami M., Mesjanizm bez Mesjasza, „Czterdzieści i Cztery. Magazyn Apokaliptyczny” 2021, nr 12.
Lami M., Towianizm – próba odnowy wiary. Z Marlis Lami rozmawia Krzysztof Niewiadomski, „Czterdzieści i Cztery. Magazyn Apokaliptyczny” 2021, nr 12.
Lubac H. de SJ, Adam Mickiewicz (1798–1855), w: tegoż, La postérité spirituelle de Joachim de Flore, t. II, De Saint-Simon à nos jours, Paris 1981.
Lubac H. de, Kopuła Świętego Piotra, przeł. P.Herbich, P. Napiwodzki „Kronos. Metafizyka. Kultura. Religia”, nr 2/2014.
Ławski J., Poetyka księgi i mit Słowiańszczyzny – prelekcje paryskie Adama Mickiewicza, [w:]Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich, red. Z. Abramowicz, Białystok 2003.
Markiewicz Z., Mickiewicz i Lamennais, „Pamiętnik Literacki” (54) 1963, z. 4.
Masłowski M., „Słowiański papież”: stosunek romantyków do Kościoła, „Znak” 2010, nr 661,
https://www.miesiecznik.znak.com.pl/6612010michal-maslowskislowianski-papiez-stosunek-romantykow-do-kosciola/ [dostęp 03.03.2025].
Masłowski M., „Słowiański papież”: stosunek romantyków do Kościoła, „Znak” 2010, nr 661.
Masłowski M., Wiara i historia: dynamiczny model religii wcielania w dziele Adama Mickiewicza, „Pamiętnik Literacki” 1991, z. 3.
Mickiewicz A., Prelekcje paryskie. Wybór, wyb., wstęp i oprac. M. Piwińska, t. 1–2, Kraków 1997.
Pigoń S., Dramat dziejowy polsko-rosyjski w ujęciu Mickiewicza, [w:] tegoż, Zawsze o Nim, Kraków 1960.
Pigoń S., Początki pracy badawczej nad dziejami literatury polskiej, „Ruch Literacki” 1960, z. 1–2.
Piwińska M., Dzieje kultury polskiej w prelekcjach paryskich, [w:] A. Mickiewicz, Prelekcje paryskie. Wybór, wyb., wstęp i oprac. M. Piwińska, t. 1–2, Kraków 1997.
Prussak M., Pietrzak-Thebault J., Kuziak M., Prelekcje paryskie Adama Mickiewicza wobec tradycji kultury polskiej i europejskiej, red. M. Kalinowska, J. Ławski, M. Bizior-Dombrowska, Warszawa 2011.
Skwarczyńska S., Spór o Mickiewicza – katolika, [w:] tejże, Mickiewiczowskie „powinowactwa z wyboru”, Warszawa 1957.
Sokulski M., Kardynał Journet. Ostatni obrońca Polski na Zachodzie, „Czterdzieści i Cztery. Magazyn Apokaliptyczny” 2017, nr 9.
Stefanowska Z., Legenda słowiańska w prelekcjach paryskich, [w:] tejże, Próba zdrowego rozumu, Warszawa 1976.
Treugutt S., Mickiewicz – domowy i daleki, [w:] A. Mickiewicz, Dzieła wszystkie, t. I: Wiersze, oprac. Cz. Zgorzelski, Warszawa 1998.
Weintraub W., Poeta i prorok. Rzecz o profetyzmie Mickiewicza, Warszawa 1998.
Weintraub W., Profecja i profesura. Mickiewicz, Michelet i Quinet, Warszawa 1975.
Wodzyńska M., Adam Mickiewicz i romantyczna filozofia historii w Collège de France, Warszawa 1976.
Woźniewska-Działak M., Kardynał Charles Journet wobec mesjanizmu Mickiewicza, „Perspektywy Kultury” nr 29 (2/2020).
Wójtowicz M. SJ, Henri de Lubac, Kraków 2004.
Wróblewska K., Paradygmaty joachimizmu, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2002, nr 3 (43).
Zuberbier A., Charles Journet: Szkic teologiczny, „Studia Theologica Varsaviensia” 1989, nr 27/2.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright (c) 2025 Magdalena Woźniewska-Działak