Abstract
In a year 1937, Konstanty Ildefons Gałczyński’s "Utwory poetyckie" was published. The writers: Witold Gombrowicz, Józef Czechowicz and critics: Bolesław Miciński, Stefan Lichański and Kazimierz Wyka discussed these poems and their importance. They all agreed with and argued that in the context of Polish poetry of the Twentieth Century, Gałczyński’s work is an extraordinary, original phenomenon. The author of the article confronted the assessments of the aforementioned scholars with the opinions of contemporary researches (Andrzej Lam, Adam Kulawik) who agreed with the previous opinions. Author drew axiological conclusions from these verdicts and put forward the thesis that Gałczyński’s poems and metaphysical poems could be considered representative for the 20th century Polish poetry. The results of the ideological-artistic analysis of these poems ("Bal u Salomona", "Serwus, Madonna") prove that ideology, censorship and criticism – which served the communist state – distorted the reception and interpretations of Gałczyński’s poems. In the European poetry Gałczyński’s metaphysical poetry and his poem "Bal u Salomona" – should take the place alongside Thomas Stearns Eliot’s catastrophic and metaphysical works.
References
Czechowicz J., Dwa aspekty, [w:] Wyobraźnia stwarzająca. Szkice literackie, wstęp, wybór i opracowanie T. Kłak, Lublin 1972, s. 180-184.
Gałczyński K. I., Szarlatanów nikt nie kocha. Wiersze zebrane, t. I., Warszawa 2014.
Gałczyński K. I., Utwory poetyckie, Warszawa 1937.
Gałczyński K. I., Wybór poezji, oprac. M. Wyka, wyd. VI zmien., Kraków 2003.
Gombrowicz W., Uwagi dyletanta [prwd. „Ateneum” 1938, nr 2], [w:] Proza (Fragmenty). Reportaże. Krytyka literacka 1933–1939. Dzieła, T. XII: Varia, red. J. Błoński, J. Jarzębski, Kraków 1995, s. 356-360.
Heydel M., Obecność T. S. Eliota w literaturze polskiej, Wrocław 2002.
Kulawik A., Bal i Arkadia – dwa kluczowe motywy liryki K. I. Gałczyńskiego, „Przegląd Humanistyczny” 1974, nr 6, s. 57-69.
Kulawik A., „Bal u Salomona”, czyli Bunt i rezygnacja Hioba, [w:] tegoż, Poezja to jest złoty szerszeń. Rzecz o poematach K. I. Gałczyńskiego, Kraków 2015, s. 45-69.
Kulawik A., „Bal u Salomona” – próba określenia wrażliwości poetyckiej Gałczyńskiego, „Poezja” 1973, nr 12, s. 7-16.
Kulawik A., Serwus, Madonna, czyli Przykrość, jaką zrobiłem Natalii, [w:] tegoż, Poezja to jest złoty szerszeń, Kraków 2014, s. 33-43.
Kulawik A., „Serwus, madonna” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, [w:] Literatura polska w szkole średniej, praca zbior. pod red. S. Grzeszczuka, wyd. IV, Warszawa 1990, s. 386-397.
Kwiatkowski J., Literatura Dwudziestolecia, Warszawa 1990.
Lam A., Aluzje literackie, szyfry i cytaty w poezji Gałczyńskiego, [w:] tegoż, Poznać to, co mówimy. Prace filologiczne i wspomnienia, Warszawa 2009, s. 82-92.
Lechoń J., Dziennik, t. I., Londyn 1967.
Lichański S., Poezja Gałczyńskiego, „Pion” 1938, nr 4, s. 4.
Miciński B., Pochylmy się nad wierszami Gałczyńskiego, [w:] Pisma. Eseje. Artykuły. Listy, Kraków 1970, s. 298-304.
Nieukerken A. van, Ironiczny konceptyzm. Nowoczesna polska poezja metafizyczna w kontekście anglosaskiego modernizmu, Kraków 1998.
Ossowski J. S., Sprawa Gałczyńskiego, Kielce 2011.
Ossowski J. S., Szarlatanów nikt nie kocha. Studia i szkice o Gałczyńskim, Kraków 2006.
Pawłowska-Jądrzyk B., Uczta pod wiszącą skałą. Metafizyczność i nieokreśloność w sztuce (nie tylko) literackiej, Warszawa 2011.
Pogonowska E., Dzikie biesy. Wizja Rosji Sowieckiej w antybolszewickiej poezji polskiej lat 1917–1932, Lublin 2002.
Skarga B., Źródła metafizyczności, [w:] tejże, Kwintet metafizyczny, Kraków 2005, s. 160-196.
Sołtys-Lewandowska E., O „ocalającej nieporządek rzeczy” polskiej poezji metafizycznej i religijnej drugiej połowy XX wieku i początków XXI wieku, Kraków 2015.
Stróżewski W., O metafizyczności w sztuce, [w:] tegoż, Wokół piękna. Szkice z estetyki, Kraków 2002, s. 96-117.
Synowiec J. S., Mędrcy Izraela, ich pisma i nauka, Kraków 1990.
Ślady, zerwania, powroty. Metafizyka i religia w literaturze współczesnej, red. E. Sołtys-Lewandowska, Kraków 2015.
Winniczuk L., Trwałe i aktualne wartości spuścizny naukowej Tadeusza Zielińskiego, [w:] T. Zieliński, Legenda o złotym runie, wybór A. Biernackiego, wstęp J. Krzyżanowskiego, posł. L. Winniczuk, Kraków 1972, s. 361-371.
Wyka K., Poeta i partyjnictwo, [w:] tegoż, Rzecz wyobraźni, wyd. II rozsz., Warszawa 1977, s. 72-77.
Articles published in the “gold open access” mode on the basis of a non-exclusive license agreement between the publisher and the author. Permitted use:
- the publication may be read and stored on any device,
- the publication may be cited (with obligatory reference to the author, the title of the text, as well as the full title, bibliographic address of the issue and page of the journal)
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. From volume 42 (issue 1/2019), the journal is available under the Creative Commons license (Attribution – ShareAlike: CC BY-SA).
The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
COPYRIGHT:
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. The journal is available under the Creative Commons license – Attribution – ShareAlike 4.0: International: CC BY-SA 4.0).
The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
“Bibliotekarz Podlaski” allows its readers to read, download, copy, distribute, print, search and link to the full content of articles. We enable full, immediate, unlimited (both in a territorial, temporal and technical sense) open access to all published content, in accordance with the principle that freely available research increases and accelerates the global development of science and the exchange of knowledge.
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” encourages authors to place articles published in the journal in open repositories (after the review or the final version of the publisher), provided that a link to the journal’s website is provided.
The journal does not charge the authors any fees for accepting and publishing their texts.