Keywords
Grand Duchy of Lithuania
Eastern European Tatar literature
imagology
poetry
reportage
How to Cite
Abstract
The author of the article, referring to the imagology of the Russian researcher Victor Chorev, analyses the literature of the Tatars of Belarus, Lithuania and Poland. However, the aim of the article is not only to analyse the images of other nations that appear in the works of Tatar writers of Eastern Europe (most often we find images of Crimean Tatars, Turks, and Arabs), but also to compare their presentation in Polish-Tatar, BelarusianTatar, and Lithuanian-Tatar literature (including self-presentation, which is not always identical in these «three literatures»). Every branch of Eastern European Tatar literature (as the author of the article calls the modern writings of Tatars living in countries once forming the Grand Duchy of Lithuania, i.e. Belarus, Lithuania and Poland), although it has common elements, is also characterised by large differences. The author of the article begins their imagological reflections on the literature of Eastern European Tatars with an analysis of the images of other nations and ethnic groups that appear in the travel literature of the interwar period and in the most recent works. Then he tackles the issue of the Second World War experience and the shift of borders in Central and Eastern Europe. These events ultimately broke the Tatar community of the Grand Duchy of Lithuania, differentiating, among other things, the ways in which they perceive history. The article ends with reflections on the problem of auto-images and identity.
References
Ahmed L., Woman and gender in Islam. Historical roots of a modern conflict, New Haven 1992.
Berger R., Hassan Konopacki – Tatar, muzułmanin, bydgoszczanin, Warszawa 2011.
Boniecki A., Kulturowe i literackie konstrukcje wyrażania siebie i „innych”. Wprowadzenie do imagologii, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filologia Polska. Historia i Teoria Literatury” 2014, z. 14, s. 141-152.
Być kobietą w Oriencie, pod red. D. Chmielowskiej, B. Grabowskiej, E. Machut-Mendeckiej, Warszawa 2008.
Chazbijewicz S., Historia muzułmańskiej gminy wyznaniowej w Gdańsku po 1945 roku, „Rocznik Tatarów Polskich” 2015, seria 2, t. 2, s. 91-92.
Chevrel Y., Réception, imagologie, mythocritique: problématiques croisées, „L’Esprit Créateur” 2009, vol. 49, nr 1, s. 9-22.
Czerwiński G., Sprawozdania z podróży muftiego Jakuba Szynkiewicza. Źródła. Omówienie. Interpretacja, Białystok 2013.
Dajnowski M., Fantazmat Wielkiego Stepu we współczesnej poezji Tatarów polskich, [w:] Estetyczne aspekty literatury polskich, białoruskich i litewskich Tatarów (od XVI do XXI w.)/ Aesthetic Aspects of the Literature of Polish, Belarusian and Lithuanian Tatars (from the 16th to the 21st Century)/ Эстетические аспекты литературы польских, белорусских и литовских татар (XVI–XXI вв.), red. G. Czerwiński, A. Konopacki, Białystok 2015, s. 165-181.
Foti M. A., Essais d’imagologie : réflexions sur le stéréotype culturel à partir d’exemples littéraires français et francophones contemporains, Villeneuve d’Ascq 2000.
Grygajtis K., Osadnictwo Tatarów hospodarskich w Wielkim Księstwie Litewskim XIV–XVIII w., Gdańsk 2003.
Kryczyński S., Tatarzy litewscy. Próba monografii historyczno-etnograficznej, Warszawa 1938.
Ławski J., Aleksandria – Nil – Nieskończoność. Egipt Juliusza Słowackiego, [w:] Geografia Słowackiego, red. D. Siwicka, M. Zielińska, Warszawa 2012, s. 19-45.
Łyszczarz M. Zob. tegoż, Społeczny wymiar współczesnej poezji polskich Tatarów, [w:] Estetyczne aspekty literatury polskich, białoruskich i litewskich Tatarów (od XVI do XXI w.) / Aesthetic Aspects of the Literature of Polish, Belarusian and Lithuanian Tatars (XVIth–XXIst century) / Эстетические аспекты литературы польских, белорусских и литовских татар (XVI–XXI вв.), red. G. Czerwiński, A. Konopacki, Białystok 2015, s. 183-202.
Miśkiewicz A., Tatarzy na Ziemiach Zachodnich Polski w latach 1945–2005, Gorzów Wielkopolski 2009.
Miśkiewicz A., Tatarzy polscy 1918–1939. Życie społeczno-kulturalne i religijne, Warszawa 1990.
Moura J.-M., Imagologie littéraire et mythe, [w:] Questions de Mythocritique, éd. Ph. Walter, D. Chauvin et A. Siganos, Paris 2005, s. 205-215.
Moura J.-M., Littératures francophones et théorie postcoloniale, Paris 1999.
Podróże do serca islamu. Antologia międzywojennego reportażu polskich Tatarów, wstęp, wybór i oprac. G. Czerwiński, Białystok 2014.
Region a tożsamości transgraniczne. Literatura. Miejsca. Translokacje, pod red. D. Zawadzkiej, M. Mikołajczak i K. Sawickiej-Mierzyńskiej, Kraków 2016.
Reychman J., Podróż Słowackiego na Wschód na tle orientalizmu romantycznego, Warszawa 1959.
Rybicka E., Literatura, geografia: wspólne terytoria, [w:] Od poetyki przestrzeni do geopoetyki, pod red. E. Konończuk i E. Sidoruk, Białystok 2012.
Said E., Orientalizm, przeł. W. Kalinowski, Warszawa 1991.
Sokołowicz M., Juliusz Słowacki, Gérard de Nerval i ich orientalne podróże, czyli co romantycy widzieli na Wschodzie?, [w:] Wschód muzułmański w literaturze polskiej. Idee i obrazy, red. G. Czerwiński, A. Konopacki, Białystok 2016, s. 133-155.
Tatarszczyzna w badaniach. Konteksty interdyscyplinarne / Research in Tatar Studies. Interdisciplinary Contexts, edited by A. Konopacki, Białystok 2015.
Tyszkiewicz J., Tatarzy na Litwie i w Polsce. Studia z dziejów XIII–XVIII w., Warszawa 1989.
Tyszkiewicz J., Tatarzy w Polsce i Europie. Fragmenty dziejów, Pułtusk 2008.
Weretiuk O., Wizja Ukrainy we współczesnej powieści polskiej i ukraińskiej (L. Buczkowski, A. Kuśniewicz, W. Odojewski, U. Samczuk, I. Wilde, R. Andrijaszyk), Warszawa 1998.
Wiśniewska L., „Stoffgeschichte”, imagologia i konstruktywiczne uprawomocnienia komparystyki, „Wiek XIX” 2011, t. 46, s. 233-244.
Wróblewska U., Oświata Tatarów w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2012.
Zaniewska T., Dziki wiatr. Rozmowy ze Stefanem Mustafą Mucharskim, Białystok 1999.
Zelenka M., Rosja i Europa Środkowa w geografii symbolicznej i literackiej (uwagi imagologiczne), „Porównania” 2012, t. 11, s. 31-41.
Zilfi M. C., Woman in the Ottoman Empire. Middle Eastern woman in the early modern era, Leiden 1997.
Адам Мицкевич и польский романтизм в русской культуре, отв. ред. В. А. Хорев, Москва 2007.
Веретюк О., Українське літературне життя у міжвоєнній Польщі (Видання. Постаті. Українсько-польські літературні контакти), Тернопіль 2001.
Гришин Я. Я., Из истории татар Литвы и Польши (XIV в. – 30-е гг. XX в.), Казань 2009.
Гришин Я. Я., Польско-литовские татары. Наследники Золотой Орды, Казань 1995.
Канапацкі І. Б., Гісторыя і культура беларускіх татар, Мінск 2000.
Лыч Л. М., Татары Беларусі на пераломах сацыальна-палітычных эпох (XX – пачатак XXI ст.), Мінск 2007.
Канапацкі І. Б., Думін С. В., Беларускія татары: мінулае і сучаснасць, Мінск 1993.
Русская культура в польском сознании, отв. ред. Н. М. Филатова и В. А. Хорев, Москва 2009.
Хорев В. А., Польша и поляки глазами русских литераторов. Имагологические очерки, Москва 2005.
Творчество Болеслава Пруса и его связи с русской культурой, отв. ред. М. В. Лескинен и В. А. Хорев, Москва 2008.
Хорев В. А., Восприятие России и русской литературы польскими писателями (Очерки), Москва 2012.
Юлиуш Словацкий и Россия, отв. ред. Н. М. Филатова и В. А. Хорев, Москва 2011.
Articles published in the “gold open access” mode on the basis of a non-exclusive license agreement between the publisher and the author. Permitted use:
- the publication may be read and stored on any device,
- the publication may be cited (with obligatory reference to the author, the title of the text, as well as the full title, bibliographic address of the issue and page of the journal)
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. From volume 42 (issue 1/2019), the journal is available under the Creative Commons license (Attribution – ShareAlike: CC BY-SA).
The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
COPYRIGHT:
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. The journal is available under the Creative Commons license – Attribution – ShareAlike 4.0: International: CC BY-SA 4.0).
The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
“Bibliotekarz Podlaski” allows its readers to read, download, copy, distribute, print, search and link to the full content of articles. We enable full, immediate, unlimited (both in a territorial, temporal and technical sense) open access to all published content, in accordance with the principle that freely available research increases and accelerates the global development of science and the exchange of knowledge.
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” encourages authors to place articles published in the journal in open repositories (after the review or the final version of the publisher), provided that a link to the journal’s website is provided.
The journal does not charge the authors any fees for accepting and publishing their texts.