Abstract
The article discusses a literary „picture” of Bulgaria, its culture and history in the writings of Adam Mickiewicz (1798–1855). Bulgaria appears in Mickiewicz’s works very early: in 1822, in his „Explanatory Notes on Stanisław Trembecki’s Poem Zofiówka”. It is there that he mentions the so-called „Proto-Bulgarians” who, before settling down in the land of contemporary Bulgaria in the Balkans, inhabited the regions that now form a part of Ukraine. Bulgaria and Bulgarians are often referred to in ‚Polish History’ and in lectures given by the poet at the College de France. The peak of Mickiewicz’s fascination with Bulgaria came toward the end of his life, when he stayed in Constantinople during the Crimean War. It was then that he travelled to Burgas and visited Varna. Paradoxically, the writer supported both Ottoman Turkey and the Balkan Slavs who were hostile to it. He did so because he saw both sides as capable of opposing the Russian Empire.
References
Batowski H., Mickiewicza misja naukowo-literacka w r. 1855, Warszawa 1955.
Batowski H., Mickiewicz jako badacz Słowiańszczyzny, Wrocław 1956.
Batowski H., Ze słowiańskich mickiewiczianów. Przyczynki historyczne o stosunku Adama Mickiewicza do narodów słowiańskich, Warszawa 1980.
Cierniak U., Wiara i władza. Wokół sporu o katolicyzm i chrześcijańską Europę w dziewiętnastowiecznej myśli i literaturze rosyjskiej, Częstochowa 2013.
Durkowić-Jakšić L., Mickiewicz i Jugosłowianie, wstęp Z. Grot, przeł. J. Leśny, W. Szulc, B. Zieliński, Poznań 1984.
Grabowski T.S., Liryka Mikovila Nikoliča. Kartka z współczesnej poezji chorwackiej, Kraków 1906.
Grabowski T.S., Najnowsza historya literatur południowo-słowiańskich. Sprawozdanie krytyczne, Kraków 1909.
Grigorova M., Chrzest Bułgarii i Polski: między chrześcijańskim Wschodem a Zachodem. Obrazy Rzymu i Konstantynopola, [w:] Bizancjum. Prawosławie. Romantyzm. Tradycja wschodnia w kulturze XIX wieku, red. J. Ławski, K. Korotkich, Białystok 2004.
Iwicki J., Charyzmat Zmartwychwstańców. Historia Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego, współpraca J. Wahl, przeł. J. Zagórski, T. I: 1836–1886, Katowice 1991.
Janion M., Mickiewiczowska utopia Czarnogóry (autoryzowany wykład z 18 grudnia 2008 roku), [w:] Album gdańskie. Prace ofiarowane Profesorowi Józefowi Bachórzowi, red. J. Data, B. Oleksowicz, Gdańsk 2009.
Kostenicz K., Kronika z życia i twórczości Mickiewicza. Ostatnie lata Mickiewicza: styczeń 1850 – 26 listopada 1855, Warszawa 1978.
Legion Mickiewicza. Wybór źródeł, opr. M. Batowski, A. Szklarska-Lohmannowa, wstęp i red. H. Batowski, Wrocław 2004.
Ławski J., Bizancjum Mickiewicza. Cesarstwo Wschodnie w „Pierwszych wiekach historii polskiej”, [w:] Antyk romantyków – model europejski i wariant polski. Rekonesans, red. M. Kalinowska, B. Paprocka-Podlasiak, Toruń 2003, s. 205-244.
Ławski J., Mickiewicz – Mit – Historia. Studia, Białystok 2010.
Ławski J., Mickiewiczowska wizja „słowiańskiego kontynentu”, [w:] Dzień i całe życie. Świętej pamięci Wiktora Aleksandrowicza Choriewa poświęcone…, red. S. F. Musijenko, Grodno 2013, s. 71-84.
Mickiewicz A. (A), Literatura słowiańska. Kurs pierwszy, przeł. L. Płoszewski, opr. T. Maślanka, [w:] tegoż, Dzieła. Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. VIII, Warszawa 1997, wykład II.
Mickiewicz A. (AA), Literatura słowiańska. Kurs czwarty, przeł. L. Płoszewski, opr. J. Maślanka, [w:] tegoż, Dzieła. Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. XI, Warszawa 1998, wykład I.
Mickiewicz A. (B), Objaśnienia do poematu opisowego „Zofijówka”, cyt. za: tegoż, Proza artystyczna i pisma krytyczne, [w:] Dzieła. Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. VIII, Warszawa 1997, t. V, opr. Z. Dohurno.
Mickiewicz A. (C), Listy. Część czwarta 1849–1855, opr. M. Dernałowicz, E. Jaworska, M. Zielińska, [w:] Dzieła. Wydanie Rocznicowe 1798–1998, T. XVII, Warszawa 2005.
Pavlowitch S. K., Historia Bałkanów (1804–1945), przeł. J. Polak, Warszawa 2009.
Podręczna encyklpedya powszechna, wydana pracą i staraniem Adama Wiślickiego, redaktora Przeglądu Tygodniowego, Część pierwsza. Od A. do Gyrophora, Warszawa 1875, s. 461.
Skowronek J., M. Tanty, T. Wasilewski, Słowianie południowi i zachodni VI-XX wiek, Warszawa 2005.
Słownik języka Adama Mickiewicza, T. I, A-Ć, red. K. Górski, S. Hrabec, Wrocław 1962.
Smolikowski P., Stosunek Adama Mickiewicza do XX. Zmartwychwstańców, Kraków 1989.
Smolikowski P., Wspomnienie missyonarza bułgarskiego z wojny rosyjsko-tureckiej 1877–1878 r., Kraków 1885.
Trembecki S., Sofijówka w sposobie topograficznym opisana wierszem, cyt. za: tegoż, Wiersze wybrane, opr. i wstęp J. W. Gomulicki, Warszawa 1965, s. 175.
Trembecki S., Sofijówka, wyd. J. Snopek, Warszawa 2000.
Wasilewski T., Historia Bułgarii, Wrocław 1988.
Zmorski R., Narodowe pieśni serbskie, T. 1-2, Warszawa 1853.
Żurek P., Hotel Lambert i Chorwaci 1843–1850, Warszawa 2005.
Articles published in the “gold open access” mode on the basis of a non-exclusive license agreement between the publisher and the author. Permitted use:
- the publication may be read and stored on any device,
- the publication may be cited (with obligatory reference to the author, the title of the text, as well as the full title, bibliographic address of the issue and page of the journal)
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. From volume 42 (issue 1/2019), the journal is available under the Creative Commons license (Attribution – ShareAlike: CC BY-SA).
The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
COPYRIGHT:
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. The journal is available under the Creative Commons license – Attribution – ShareAlike 4.0: International: CC BY-SA 4.0).
The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
“Bibliotekarz Podlaski” allows its readers to read, download, copy, distribute, print, search and link to the full content of articles. We enable full, immediate, unlimited (both in a territorial, temporal and technical sense) open access to all published content, in accordance with the principle that freely available research increases and accelerates the global development of science and the exchange of knowledge.
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” encourages authors to place articles published in the journal in open repositories (after the review or the final version of the publisher), provided that a link to the journal’s website is provided.
The journal does not charge the authors any fees for accepting and publishing their texts.