Keywords
censorship of literature
confidential bulletins of censorship office
Wanda Wasilewska
GUKPPiW
source materials
How to Cite
Abstract
In August 1952, a confidential bulletin of the Main Office of Control of Press, Publications and Shows announced a competition for a collective, i.e. written by the employees of a certain Office of Control, review of a novel by Wanda Wasilewska entitled Rzeki płoną. The jury appreciated three papers that were published in November of the same year.
All awarded texts were written in accordance with the requirements set for reviews written in the censorship office during the Stalinist period. The censor teams took into account in their evaluation the ideological and artistic implementation of the work, as well as the author’s previous achievements and attitude.
References
APG, WUKPPiW, sygn. 19.
APG, WUKPPiW, sygn. 72.
APG, WUKPPiW, sygn. 75.
APG, WUKPPiW, sygn. 78.
APG, WUKPPiW, sygn. 81.
APG, WUKPPiW, sygn. 84.
APG, WUKPPiW, sygn. 100.
APG, WUKPPiW, sygn. 210.
APP, WUKPPiW, sygn. 4.
Bereza H., Wanda Wasilewska, „Płomień na bagnach”, „Gwiazdy w jeziorze”, „Rzeki płoną”, „Twórczość” 1953, nr 5, s. 181-188.
„Biuletyn Informacyjno-Instrukcyjny”. Wybór dokumentów z 1955 r., red. K. Budrowska, M. Budnik, W. Gardocki, seria: Cenzura w PRL. Archiwalia, t. 3, Wydawnictwo UwB, Białystok 2018.
Budrowska K., Literatura i pisarze wobec cenzury PRL. 1948–1958, Wydawnictwo UwB, Białystok 2009.
Budrowska K., Od orderu do „zapisu”. Jak GUKPPiW oceniał pisarzy w latach 1952–1955?, [w:] Kariera pisarza w PRL-u, pod red. M. Budnik, K. Budrowskiej, E. Dąbrowicz, K. Kościewicz, seria: Badania Filologiczne nad cenzurą PRL, t. 4, IBL PAN, Warszawa 2014, s. 78-95.
Budrowska K., Wewnętrzne pismo cenzury. „Biuletyn Informacyjno-Instrukcyjny” w latach 1952–1955, [w:] tejże, Studia i szkice o cenzurze w Polsce Ludowej w latach 40. i 50. XX wieku, Wydawnictwo UwB, Białystok, 2014, s. 95-106.
Cieśla A. B., Mania – cenzorka z Ryk; http://www.ryki-dawniej.com/yewish-ryki/zidez-ryk-ve-svete/mania---cenzorka-z-ryk?tmpl=%2Fsystem%2Fapp%2Ftemplates%2Fprint%2F&showPrintDialog=1 (dostęp 31.01.2020).
Ciołkosz A., Wanda Wasilewska. Dwa szkice biograficzne, Polonia Book Fund, Londyn 1977.
Forma M., Wanda Wasilewska jako autorka literatury adresowanej do dzieci i młodzieży, „Zbliżenia Cywilizacyjne” 2016, z. 4, s. 60-77.
Gieba K., Próba epopei. O narracjach założycielskich tzw. Ziem Odzyskanych, „Teksty Drugie” 2015, z. 5, s. 321-335.
Koper S., Kobiety władzy PRL, Wydawnictwo Czerwone i Czarne, Warszawa 2012.
Kuczawa J., Bumerang stalinowskiej laureatki, „Orzeł Biały” [Londyn] 1952, nr 31/32, s. 6-7; nr 34, s. 4-5.
Malenkow G. M., Referat sprawozdawczy na XIX Zjeździe Partii o działalności KC WKP(b), KiW, Warszawa 1952.
Markiewicz H., O typowości w literaturze. Z historii problemu, „Pamiętnik Literacki” 1957, z. 1 (48), s. 46-82.
Matuszewski R., Trylogia Wasilewskiej, „Nowa Kultura” 18.05.1952, nr 20, s. 2, 11.
Mrozik A., Komunistki i duch transgresji. „Przypadek” Wandy Wasilewskiej, „Teksty Drugie” 2013, z. 3, s. 11-35.
Mrozik A., „Komuniści (nie) mają ojczyzny…” Wanda Wasilewska jako polska (anty) bohaterka narodowa, „Studia Litteraria et Historica” 2013, z. 2, s. 528-554.
Nałęcz D., Główny Urząd Kontroli Prasy 1945–1949, seria: Dokumenty do Dziejów PRL, z. 6, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 1994.
Oświadczenie Rządu RP, „Nowiny Rzeszowskie” 1–2.03.1952, nr 53, s. 1.
Polak M., Wanda Wasilewska o Katyniu. Przyczynek do poczty renegatów polskich II Wojny Światowej, „Mars. Problematyka i historia wojskowości. Studia i materiały” 2002, t. 12, s. 145-154.
Putrament J., Idea staje się życiem, „Nowa Kultura” 5.10.1952, nr 40, s. 1-2.
Putrament J., Wanda Wasilewska i rewolucyjny nurt literatury polskiej, [w:] tegoż, Na literackim froncie, Warszawa 1953, s. 9-15.
Redlich S., Na rozdrożu. Żydzi w powojennej Łodzi 1945–1950, Wydawnictwo IPN, Łódź 2012.
Salwa-Syzdek E., Działalność Wandy Wasilewskiej w latach drugiej wojny światowej, Wydawnictwo MON, Warszawa 1981.
Shore M., Kawior i popiół. Życie i śmierć pokolenia oczarowanych i rozczarowanych marksizmem, Świat Książki, Warszawa 2008.
Syzdek E., W jednym życiu tak wiele… Opowieść o Wandzie Wasilewskiej, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1980.
Szydłowska J., Narracje pojałtańskiego Okcydentu. Literatura polska wobec pogranicza na przykładzie Warmii i Mazur (1945–1989), Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2013.
Tomasik W., Słowo o socrealizmie. Szkice, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1993.
Wanda Wasilewska we wspomnieniach, wybór, wstęp i oprac. E. Salwa-Syzdek, KiW, Warszawa 1982.
Wasilewska W., Mord w Katyniu, [w:] Prawda o Katyniu, Związek Patriotów Polskich w ZSRR, Moskwa 1944, s. 5-7.
Wasilewska W., Pieśń nad wodami, cz. 3: Rzeki płoną, Wydawnictwo MON, Warszawa 1952; wyd. 2: tamże 1953, wyd. 3: tamże 1953; PIW, Warszawa 1954; Państwowe Wydawnictwo Literatury Pięknej, Wilno 1955; Wydawnictwo MON, Warszawa 1956 (seria Pisma zebrane, t. 4).
Wasilewski Z., O powieściach Wandy Wasilewskiej, „Życie Literackie” 3.02.1952, nr 3, s. 4-5.
Wasilewski Z., Pierwsza powieść o Pierwszej Armii, „Życie Literackie” 1952, nr 11 25.05.1952, s. 10–15.
Wasilewski Z., Wieś w jarzmie. O powieściach Wandy Wasilewskiej, „Życie Literackie” 30.03.1952, nr 7, s. 3, 7.
Wiśniewska-Grabarczyk A., Bulletins of the Polish censorship office from 1945 to 1956. A reconnaissance study, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2019, issue 4, s. 311-331.
Wiśniewska-Grabarczyk A., „Czytelnik” ocenzurowany. Literatura w kryptotekstach – recenzjach cenzorskich okresu stalinizmu (na materiale GUKPPiW z 1950 roku), Wydawnictwo IPN, Warszawa 2018.
Wiśniewska-Grabarczyk A., „O wyższy poziom pracy nad książką” – biuletyny urzędu cenzury z lat 1945–1956 w perspektywie literaturoznawczej. Rekonesans, [w:] Cenzura w PRL. Analiza zjawiska, red. Z. Romek, K. Kamińska-Chełminiak, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2017, s. 61-74.
Wiśniewska-Grabarczyk A., Segment streszczający recenzji cenzorskiej (na materiale GUKPPiW z roku 1950), „Socjolingwistyka” 2016, z. 1 (30), s. 277-288.
Wiśniewska-Grabarczyk A., The censorship review in the Polish People’s Republic as cryptotext, „The Polish Review” 2019, vol. 64, no. 1, s. 37-40.
Woźniak-Łabieniec M., Rytuał w zwierciadle cenzury. Urząd Kontroli jako strażnik kultowego obrazu władzy w początkach Polski Ludowej, „Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej” 2010, seria 16, s. 377-379.
Zatorska H., Wanda Wasilewska, WSiP, Warszawa 1976.
Zawadzka J. [J. Z.], Matuszewski Ryszard, [w:] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, t. 5: L–M, pod red. J. Czachowskiej, A. Szałagan, WSiP, Warszawa 1997, s. 327-331.
XIX Zjazd KPZR. O sprawach kultury i sztuki, „Życie Literackie” 26.10.1952, nr 22, s. 2, 15.
Articles published in the “gold open access” mode on the basis of a non-exclusive license agreement between the publisher and the author. Permitted use:
- the publication may be read and stored on any device,
- the publication may be cited (with obligatory reference to the author, the title of the text, as well as the full title, bibliographic address of the issue and page of the journal)
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. From volume 42 (issue 1/2019), the journal is available under the Creative Commons license (Attribution – ShareAlike: CC BY-SA).
The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
COPYRIGHT:
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. The journal is available under the Creative Commons license – Attribution – ShareAlike 4.0: International: CC BY-SA 4.0).
The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
“Bibliotekarz Podlaski” allows its readers to read, download, copy, distribute, print, search and link to the full content of articles. We enable full, immediate, unlimited (both in a territorial, temporal and technical sense) open access to all published content, in accordance with the principle that freely available research increases and accelerates the global development of science and the exchange of knowledge.
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” encourages authors to place articles published in the journal in open repositories (after the review or the final version of the publisher), provided that a link to the journal’s website is provided.
The journal does not charge the authors any fees for accepting and publishing their texts.