Abstract
The characters of ‘Pan Tadeusz’ (‘Sir Thaddeus’) very often dine at huge feast table. Arranging a lavish feast, crafting exquisite courses and dining accompany every important life event in Soplicowo; the process of eating is an important event in itself. The Old-Polish feast opens and closes the plot of the epic. Mickiewicz’s poem – A compendium of Polish gentry’s customs and traditions – cannot fail to mention the eating habits.. The characters of the poem eat well, a lot and very quickly; they also drink a lot vodka, punch and good wine. The poem abounds in stories about the hearty appetite of the characters, the most meaningful example of which is the “foray feast” described in Book IX (v. 250-253) where the Russian major Płut along with Rykov devour twenty-three meat chops and drink half of the huge punch vase within half an hour. It is worth asking if the above scenes are only the depiction of the beauty of Old-Polish custom or maybe – as Słowacki outraged – “the apotheosis of hoggish life”? If these scenes are also a picture of licentiousness one may wonder why Mickiewicz used them in the poem that was meant to create a world “święty i czysty jak pierwsze kochanie” (eng. ”saint and pure as the first love”), the world imprinted with archetypal images of the place connected with mythical time of happiness lost forever? The paper brings pictures of rich feasting in the poem while attempting to answer these questions.
References
Bachórz Józef, Jak pachnie na Litwie Mickiewicza i inne studia o romantyzmie, Gdańsk 2003.
Bąbel Agnieszka Magdalena, Muza z warząchwią. Uwagi o literaturze i kulinariach, Warszawa 2004.
Burzka-Janik Małgorzata, W poszukiwaniu centrum. Dom i bezdomność w życiu i twórczości Adama Mickiewicza, Opole 2009.
Czerska Tatiana, Ocalić ład istnienia? Sakralizacja codzienności w literaturze Kresów (Miłosz, Konwicki, Żakiewicz), [w:] „Pan Tadeusz” i jego dziedzictwo. Recepcja, red. Bogusław Dopart, Kraków, 2006.
Dawne obyczaje i zwyczaje szlachty i ludu wiejskiego w Polce i w ościennych prowincjach, Warszawa 1860 (reprint Warszawa 1987).
Dopart Bogusław, Romantyzm polski: pluralizm prądów i synkretyzm dzieła, Kraków 1999.
Giergielewicza Mieczysław, Gastronomia Mickiewicza i jej rodowód z 1958 roku, przedrukowany w: Studia i spotkania literackie, Warszawa 1983.
Górski Kazimierz, Wstęp, [w:] Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z r. 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem, oprac. Konrad Górski, wyd. 2 poprawione, Wrocław 1989.
Jarosińska Izabela, Kuchnia polska i romantyczna, Kraków 1994.
Jokiel Irena, Litewski raj, [w:] Irena Jokiel, Lornety i kapota. Studia o Mickiewiczu, Opole 2006.
Kowalski Piotr, Leksykon znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie, Warszawa–Wrocław 1998.
Kowecka Elżebieta, W salonie i w kuchni. Opowieści o kulturze materialnej pałaców i dworów polskich w XIX w., Warszawa 1984.
Krukowska Halina, „Pan Tadeusz” jako poezja czysta. Studia i szkice o Mickiewiczu, Białystok 2016.
Księga w 170. rocznicę wydania „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza, pod. red. Jacka Kolbuszewskiego, Wrocław 1993.
Kulczycka Dorota, Natura i przestrzeń. Znaczenie symboliczne w „Panu Tadeuszu” Juliusza Słowackiego „Almanach Historycznoliteracki” 1998, t. I.
Lechoń Jan, O literaturze polskiej, Londyn 1942.
Libera Zbigniew, Mickiewicz, Zielona Góra 2015.
Ławski Jarosław, Marie romantyków. Metafizyczne wizje kobiecości. Mickiewicz – Malczewski – Krasiński, Białystok 2003.
Łeńska-Bąk Katarzyna, „Powiedz mi , co jesz, a powiem ci, kim jesteś”. Wprowadzenie, [w:] Pokarmy i jedzenie w kulturze. Tabu, dieta, symbol, pod. red. Katarzyny Łeńskiej-Bąk, Opole 2007.
Mickiewicz Adam, Pan Tadeusz czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z r. 1811 i 1812 we dwunastu księgach, [w:] Adam Mickiewicz, Dzieła, t. IV. Wydanie rocznicowe 1798–1998, Warszawa 1998.
Mickiewicz Adam, Listy. Część pierwsza 1815–1829, [w:] Adam Mickiwicz, Dzieła, wydanie rocznicowe 1798–1998, t. XIV, Warszawa 1998.
Miłosz Czesław, Ziemia Ulro, Warszawa 1982.
Norwid Cyprian, Pisma wybrane. Tom 5. Listy. Wybrał i opracował Juliusz Wiktor Gomulicki, Warszawa 1968.
„Pan Tadeusz”. Poemat – Postacie – Recepcja, red. naukowa Andrzej Fabianowski, EwaHoffmann-Piotrowska, Warszawa 2016.
„Pieśni ogromnych dwanaście...”. Studia i szkice o „Panu Tadeuszu”, pod. red. Marka Piechoty, Katowice 2000.
Pismo święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, Poznań–Warszawa 1989.
Przyboś Julian, „Historia szlachecka” czyli baśń, [w:] Julian Przyboś, Czytając Mickiewicza, Warszawa 1998.
Rymkiewicz Jarosław Marek, Mickiewicz, czyli wszystko. Z Jarosławem Markiem Rymkiewiczem rozmawia Adam Poprawa, Warszawa 1994.
Słowacki Juliusz, Raptularz, [w:] Juliusz Słowacki, Dzieła, pod. red. Juliana Krzyżanowskiego, T. XI. Pisma prozą, część pierwsza. Oprac. Władysław Floryan, Wrocław 1952.
Symanderska Hanna, Sekret kucharski czyli co jadano w Soplicowie, Warszawa 1999.
Waśko Andrzej, Powrót do „centrum polszczyzny”. O przestrzeni symbolicznej w „Panu Tadeuszu”, „Pamiętnik Literacki” 1987, z. 1.
Wyka Kazimierz, „Pan Tadeusz”. Studia o poemacie, Warszawa 1963.
Zathey Hugo, Uwagi nad „Panem Tadeuszem” Adama Mickiewicza, Poznań 1872.
Articles published in the “gold open access” mode on the basis of a non-exclusive license agreement between the publisher and the author. Permitted use:
- the publication may be read and stored on any device,
- the publication may be cited (with obligatory reference to the author, the title of the text, as well as the full title, bibliographic address of the issue and page of the journal)
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. From volume 42 (issue 1/2019), the journal is available under the Creative Commons license (Attribution – ShareAlike: CC BY-SA).
The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
COPYRIGHT:
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. The journal is available under the Creative Commons license – Attribution – ShareAlike 4.0: International: CC BY-SA 4.0).
The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
“Bibliotekarz Podlaski” allows its readers to read, download, copy, distribute, print, search and link to the full content of articles. We enable full, immediate, unlimited (both in a territorial, temporal and technical sense) open access to all published content, in accordance with the principle that freely available research increases and accelerates the global development of science and the exchange of knowledge.
The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” encourages authors to place articles published in the journal in open repositories (after the review or the final version of the publisher), provided that a link to the journal’s website is provided.
The journal does not charge the authors any fees for accepting and publishing their texts.