Abstract
The aim of the paper is to analyze the knowledge and awareness about two writers – Józef Mackiewicz and his wife Barbara Toporska – that potential readers of the daily press published in Vilnius at the end of the 20th and the beginning of the 21st centuries might have possessed. The study mainly uses articles from the Polish-language press, such as the daily newspaper “Kurier Wileński” (1994, 2008, 2015, 2018), the socio-cultural magazine “Znad Wilii” (1989–1999), “Czas” (both printed biweekly), a supplement to “Nasza Gazeta” (2000), “Magazyn Wileński” (2006, 2012, 2020), which was published monthly, and “Rota”, a supplement to “Tygodnik Wileński” (2014). The details concerning Lithuanian authors were written at a later time and focus only on the reception of J. Mackiewicz’s work, completely ignoring the achievements of his wife. Publications about the writer’s work appeared in the following newspapers: “Mokslo Lietuva” (2002), “Naujasis Židinys. Aidai” (2007), “Kultūros barai” (2016), and “Šiaurės Atenai” (2019). Since 2018, an important site commemorating J. Mackiewicz and B. Toporska has been their house in Czarny Bór (lit. Juodšiliai), where the Józef Mackiewicz Creative Work Center is located.
References
Adamowicz K., Wspomnienia Idalii – świadectwo losów Wilna i ludzi, odc. I i II, „Rota”, dodatek do „Tygodnika Wileńszczyzny”, 22–29 XI 2013.
Adamowicz K., Zawsze wierni Piątce. Kronika 70-lecia Wileńskiej Szkoły Średniej im. J. Lelewela, Wilno 2014.
Adamowicz K., Zawsze wierni Piątce 2, Wilno 2018.
Ambrazaitė A., Józef Mackiewicz: rašau tiesą arba nerašau nieko, „Kultūros barai” 2016, nr 5.
Bajor A.A., Józef Mackiewicz i Barbara Toporska, „Magazyn Wileński” 2006, nr 10 (październik), tejże, Czarny Bór na skrzyżowaniu ludzkich losów. Na biograficzno-geograficznym szlaku, „Magazyn Wileński” 2008, nr 4, 6–8, 10; 2009, nr 2–3, 4. Wersja internetowa: https://jozefmackiewicz.com/bajor-alwida-antonina-czarny-bor-na-skrzyzowaniu-ludzkich-losow [dostęp: 20.12.2022].
Balbus T., Wileńszczyzna Józefa Mackiewicza, „Kurier Wileński”, 3 IV 2022.
Cenckiewicz S., Józef Mackiewicz doskonale rozumiał słabość Polaka wobec komunizmu, „Kurier Wileński”, 18–24 VI 2022.
Domański J., Józef Mackiewicz w Krakowie, „Czas”, 5–18 V 2005.
Dzięciołowski R., Józef Mackiewicz powinien wrócić do Wilna, „Kurier Wileński”, 29 I/ 4 II 2022.
Hlebowicz A., Idalia Żyłowska, hasło [w:] Zostali na Wschodzie. Słownik inteligencji polskiej w ZSRS 1945–1991, pod red. A. Hlebowicza, t. I, Warszawa 2021.
Jotkiałło H., Świadectwa ludzkich losów (I), „Rota”, nr 22, dodatek do „Tygodnika Wileńszczyzny” 2014, nr 788 (29 V-4 VI).
Mackiewicz J., Kelias į niekur, iš lenkų kalbos vertė Leonardas Vilkas, Vilnius 2009.
Mackonis R., Iš kavynės į kavinę, Vilnius 1994.
Malewski J. (W. Bolecki), Ptasznik z Wilna. O Józefie Mackiewiczu, Kraków 1991.
Malinauskas J., Juozapas Mackevičius (Józef Mackiewicz) – vilnietis nemėgęs XX amžiaus, „Naujasis židinys. Aidai” 2007, nr 8/9.
Mieczkowski R., O sprawach bardzo „stąd”. Z Aleksandrą Niemczykową rozmawia Romuald Mieczkowski, „Znad Wilii” 1990, nr 6 (3–17 III).
Miłosz Cz., Rok myśliwego, Kraków 1991.
Siemaszko Z.S., Józef Mackiewicz. Listy, opracowania, wspomnienia, Lublin 2009.
Siemaszko Z.S., Żywoty pisarzy i poetów. Barbara Toporska, „Tydzień Polski” (Londyn), 20 IV 1991.
Stecewicz A., Różnorodność źródeł archiwalnych jako podstawa w badaniach nad biografią i genealogią – przypadek Barbary Toporskiej, „Bibliotekarz Podlaski” 2020, nr 3.
Tomaszewski T., Wracając do Wilna, Warszawa 2018.
Trznadel J., Prawda w oczy nie kole (Odnaleziona książka Mackiewicza – o Wilnie w początkach ostatniej wojny), „Czas” 2002, 4–10 IV. Przedruk: „Lithuania” 2002, nr 2–3.
Trznadel J., Wielki nieobecny – Józef Mackiewicz, „Czas”, dodatek do „Naszej Gazety”, 30 III – 5 IV 2000.
Venclova T., Vilniaus vardai, Vilnius 2006.
Werowska D., Ich emigrancki los (I), „Kurier Wileński” 1994, nr 10, 15 I; Ich emigrancki los (II), „Kurier Wileński” 1994, nr 15, 20 I.
Wileńska encyklopedia 1939–2005, oprac. M. Jackiewicz, Warszawa 2007.
Wilnianie, świadkowie Katynia, emigranci. Stanisław Swianiewicz i Józef Mackiewicz, pod red. I. Lewandowskiej i A. Pukszty, Wilno 2023.
Zieliński J., Barbara Toporska, hasło [w:] Polski Słownik Biograficzny, Kraków 2023, t. 54, z. 3.
Zembickas G., Širdies iš Vilniaus niekas neišplės, „Mokslo Lietuva” 2002, nr 9, 10 (23 V-5 VI).
Żyłowska I., Siostry Sielskie, „Znad Wilii” 1994, nr 8, 16–30 IV.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright (c) 2024 Irena Fedorowicz