Keywords
second circulation of literature
anti-communism
reception
readers’ reception
How to Cite
Abstract
Comparing the edition of the works of émigré authors, who until the 1980s functioned only in the second circulation of Polish literature in the country, it can be seen that in the case of the works of Józef Mackiewicz and Barbara Toporska, the interest of readers, which had been inhibited for some time, is now reviving and gaining strength again. Apart from this assumption – the first thesis of the following article – an attempt will be made to present the diversity and multifaceted nature of the scholarly reception of the writers’ works, including in the analysis the presentation of publications summarising international projects (e.g. the reception and translation of Mackiewicz’s works in Germany). Another issue that will be presented is the disproportion in the academic circulation of the works of both writers, with as yet little representation of the literature on the subject related to Barbara Toporska.
References
Bałżewska K., Przestrzenie totalitarnego zniewolenia. Doświadczenie wojny i okupacji w twórczości Józefa Mackiewicza, Warszawa 2020.
Bereś S., Trzy oddechy literatury emigracyjnej, „Kultura” 1990, nr 1/2.
Bibliografia twórczości Józefa Mackiewicza, [w:] Nad twórczością Józefa Mackiewicza: szkice, red. M. Zybura, Warszawa 1990.
Bolecki W., Nowoczesność i recepcja książek Józefa Mackiewicza, [w:] Zmagania z historią. Życie i twórczość Józefa Mackiewicza i Barbary Toporskiej. Materiały z konferencji w Muzeum Polskim w Rapperswilu z cyklu „Duchowe źródła nowej Europy”. Zamek Rapperswil, 26–28 września 2006 r., red. N. Kozłowska, M. Ptasińska, Warszawa 2011.
Buryła S., „Siostry” Barbary Toporskiej – opowieść o dwóch losach, [w:] Zmagania z historią. Życie i twórczość Józefa Mackiewicza i Barbary Toporskiej. Materiały z konferencji w Muzeum Polskim w Rapperswilu z cyklu „Duchowe źródła nowej Europy”. Zamek Rapperswil, 26–28 września 2006 r., red. N. Kozłowska, M. Ptasińska, Warszawa 2011.
Fitas A., Model powieści Józefa Mackiewicza, Lublin 1996.
Fitas A., Tylko prawda jest ciekawa. O twórczości Józefa Mackiewicza, Warszawa – Kraków 2019.
Gajewski J., Rutkowski Z., Bibliografia druków Józefa Mackiewicza w niezależnych oficynach wydawniczych w Polsce w latach 1981–1990, Warszawa 2022, https://www.aan.gov.pl/a,1035,rok-2022-rokiem-jozefa-mackiewicza [dostęp: 31.12.2023].
Józef Mackiewicz (1902–1985). Świadek „krótkiego stulecia”. Studia i materiały, red. K. Ruchniewicz, M. Zybura, Łomianki 2013.
Litwiniuk P., Józef Mackiewicz: recepcja w Polsce – bibliografia przedmiotowa za lata 1997–2009, [w:] Józef Mackiewicz i krytycy. Antologia tekstów, red. M. Zybura, Łomianki 2009.
Łukomski G., Józef Mackiewicz (1902–1985). Józef Mackiewicz jako imperatyw kategoryczny, Łomianki 2022.
Maciąg K., Sam jeden. Józef Mackiewicz – pisarz i publicysta, Warszawa 2021.
Malewski J. (W. Bolecki), Ptasznik z Wilna. O Józefie Mackiewiczu, Kraków 1991.
Mianowicz T., Barbara Toporska – szkic do portretu, [w:] Zmagania z historią. Życie i twórczość Józefa Mackiewicza i Barbary Toporskiej. Materiały z konferencji w Muzeum Polskim w Rapperswilu z cyklu „Duchowe źródła nowej Europy”. Zamek Rapperswil, 26–28 września 2006 r., red. N. Kozłowska, M. Ptasińska, Warszawa 2011.
Siemaszko Z., Józef Mackiewicz. Listy, opracowania, wspomnienia, Lublin 2009.
Sprusiński M., Literatura najmniej znana, „Polityka” 1981, nr 13.
Stecewicz A., Różnorodność źródeł archiwalnych jako podstawa w badaniach nad biografią i genealogią – przypadek Barbary Toporskiej, „Bibliotekarz Podlaski. Ogólnopolskie Naukowe Pismo Bibliotekoznawcze i Bibliologiczne” 2020, nr 3 (48).
Stecewicz A., Wizja człowieka i świata w twórczości Barbary Toporskiej. Monografia krytyczna, Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku (maszynopis pracy doktorskiej), Białystok 2023.
Subocz-Białek P., Staroń I., Barbara Toporska jako pisarka nowoczesna, referat wygłoszony podczas Międzynarodowej Konferencji Naukowej: „Barbara Toporska i Józef Mackiewicz – fenomen pisarskiego duetu. Odrębność – relacje – wpływy”, Wilno – Czarny Bór, 26–27 września 2023.
Tomczak A., Barbara Toporska (Nota biograficzna), [w:] Zmagania z historią. Życie i twórczość Józefa Mackiewicza i Barbary Toporskiej. Materiały z konferencji w Muzeum Polskim w Rapperswilu z cyklu „Duchowe źródła nowej Europy”. Zamek Rapperswil, 26–28 września 2006 r., red. N. Kozłowska, M. Ptasińska, Warszawa 2011.
Urbańczyk M., Zwycięstwo prowokacji w XXI wieku. Aktualność myśli Józefa Mackiewicza a geopolityczna sytuacja Europy Wschodniej, „Rocznik Stowarzyszenia Naukowców Polaków Litwy” 2022, nr 22A.
Wejs-Milewska V., Wykluczeni – wychodźstwo, kraj: studia z antropologii emigracji polskiej XX wieku (idee, osobowości, instytucje), Białystok 2012.
Witryna internetowa poświęcona Józefowi Mackiewiczowi: https://jozefmackiewicz.com [dostęp: 25.11.2023].
Witryna internetowa Wydawnictwa Kontra: http://wydawnictwo-kontra.net/index.html [dostęp: 25.09.2023].
Zadencka M., Józef Mackiewicz i zwycięstwo prowokacji, [w:] Józef Mackiewicz i krytycy. Antologia tekstów, red. M. Zybura, Łomianki 2009 [pierwodruk: Mackiewicz J., Zwycięstwo prowokacji, Kraków 1985].
Zadencka M., Obrazy suwerenności. O wyobraźni politycznej w literaturze polskiej XIX i XX wieku, Warszawa 2007.
Zieliński J., Rekontra, [w:] Józef Mackiewicz i krytycy. Antologia tekstów, red. M. Zybura, Łomianki 2009 [pierwodruk: „Zeszyty Literackie”, Paryż 1983, z. 2].
Zwischen (Sowjet-) Russland und Deutschland. Geschichte und Politik im Schaffen von Józef Mackiewicz (1902–1985), red. K. Ruchniewicz, M. Zybura, Osnabrück 2012.
Zybura M., Kilka uwag nad recepcją twórczości Józefa Mackiewicza w PRL, [w:] Nad twórczością Józefa Mackiewicza: szkice, red. M. Zybura, Warszawa 1990.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright (c) 2024 Agnieszka Reszka