Keywords
schizophrenic narration
intertextuality
autobiography
narrative disintegration
How to Cite
Abstract
Senne dzieje (1908) by Władysław Stanisław Reymont belongs to a category of the author’s works that has received relatively little attention from researchers so far. However, the text shows elements that foreshadow modern prose in many respects. The author navigates between playing with his own biography and intertextual references to Sny Marii Dunin by Karol Irzykowski and Horla by Guy de Maupassant. Nevertheless, what decisively contributes to the modernity of the work is its narrative style. Reymont’s narrator undergoes a gradual disintegration. On one hand, the text reveals a clinical representation of psychopathology in paranoid schizophrenia, while on the other hand, when viewed more broadly, it reflects a crisis in the substantially conceived subject.
References
Badowska K., Nieznane dusze i fermentujące „ja” – Władysław Reymont o modernistycznych tożsamościach popękanych, [w:] „Wskrzesić choćby chwilę”. Władysława Reymonta zmagania z myślą i formą, red. M. Bourkane, R. Okulicz-Kozaryn, A. Sell, M. Wedemann, Poznań 2017.
Balbus S., Między stylami, Kraków 1996.
Hetka E., Narracje schizofreniczne w świetle badań literaturoznawczych. Byłam po drugiej stronie lustra Arnhild Lauveng oraz Obłęd Jerzego Krzysztonia jako powieści autorów psychotycznych, [w:] Zjawisko szaleństwa w kulturze, red. S. Drelich, M. Kasprowicz, M. Kopyciński, Toruń 2010.
Irzykowski K., Czym jest Horla? (Rodzaj programu), [w:] tegoż, Pisma. Nowele, Kraków 1979.
Irzykowski K., Sny Marii Dunin. Palimpsest, [w:] tegoż, Pałuba. Sny Marii Dunin, Wrocław 1981.
Irzykowski K., Wyjaśnienie Snów Marii Dunin i związek ich z Pałubą, [w:] tegoż, Pałuba. Sny Marii Dunin, Wrocław 1981.
Kępiński A., Schizofrenia, Warszawa 1992.
Knysz-Tomaszewska D., Opowiadania fantastyczne i niesamowite Władysława Reymonta, [w:] Reymont. Radość i smutek czytania, red. J. Rohoziński, Pułtusk 2001.
Knysz-Tomaszewska D., W stronę niepoznawalnego. Nowele Reymonta w kontekście opowiadań fantastycznych Guy de Maupassanta, [w:] Inny Reymont, red. W. Książek-Bryłowa, Lublin 2002.
Koc B., Reymont. Opowieść biograficzna, Warszawa 2000.
Kotowski W., Rok 1900 – katastrofa kolejowa Reymonta, „Pamiętnik Literacki” 1974, LXV, z. 1.
Lubas-Bartoszyńska R., Między autobiografią a literaturą, Warszawa 1993.
Mazurkiewicz A., „Wszystko jest tajemnicą i wszystko zagadką”. Uwagi na marginesie lektury Wampira Władysława Stanisława Reymonta, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2010, nr 13.
Nycz R., Tropy „ja”. Koncepcje podmiotowości w literaturze polskiej ostatniego stulecia, „Teksty Drugie” 1994, nr 2.
Opoczyńska M., Kim jestem? Doświadczenie choroby psychicznej a stawanie się sobą, Kraków 2002.
Reymont W.S., Listy do rodziny, oprac. T. Jodełka-Burzecki, B. Kocówna, Warszawa 1975.
Reymont W.S., Senne dzieje, [w:] tegoż, Z ziemi chełmskiej. W pruskiej szkole. Senne dzieje, Warszawa 1931.
Rurawski J., Władysław Reymont, Warszawa 1988.
Szulik W., W klubie konstrukcjonalistów. Strategie autotematyczne we wczesnej prozie Karola Irzykowskiego i Romana Jaworskiego, [w:] Ironia modernistów, red. J. Ławski, M. Bajko, U.M. Pilch, Białystok 2018.
Tymieniecka-Suchanek J., Choroba psychiczna bohatera literackiego w ujęciu psychiatrii egzystencjalnej. Powieść Mały bies Fiodora Sołoguba, [w:] Rosja w zbliżeniach. Szkice o literaturze rosyjskiej, red. M. Karwacka, A. Polak, J. Tymieniecka-Suchanek, Katowice 2016.
Utkowska B., Poza powieścią. Małe formy epickie Reymonta, Kraków 2004.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright (c) 2024 Konrad Kissin