Władysław Reymont’s Narrative of the 1905 Revolution ("From the Constitutional Days")
PDF (Język Polski)

Keywords

revolution
uprising
crowd
city
notes
constitution
trauma

How to Cite

Olszewska, M. J. (2024). Władysław Reymont’s Narrative of the 1905 Revolution ("From the Constitutional Days"). Bibliotekarz Podlaski, 65(4), 243–270. https://doi.org/10.36770/bp.977

Abstract

One of the most significant issues that captured the attention of Władysław Stanisław Reymont was the question of revolution, particularly the 1905 Revolution, to which he devoted several works compiled in the volume Na krawędzi (1907). This collection consists of various short narrative forms, diverse in genre and style, including
the titular Na krawędzi, Z konstytucyjnych dni, Cmentarzysko, Zabiłem!, Czekam…,
Franek, and Przed świtem. These stories create an intriguing constellation of interrelated works. Reymont’s attitude toward the events of the 1905 Revolution, which he experienced firsthand in Warsaw, was not straightforward. Z konstytucyjnych
dni offers a vivid and immediate account of events unfolding in Warsaw during the autumn of 1905, following the announcement of the constitutional manifesto by the Tsar. The writer masterfully recreates the tense atmosphere of those days, highlighting their complex and ambiguous nature. The other works included in Na krawędzi take on a parabolic and fairy-tale character, which Reymont later continues in Księżniczka and Bunt. Baśń came from the post-war period. Ultimately, Reymont’s view of the revolution is negative. He perceives it as a threat to social order, freedom, and the independent existence of Poland, with broader implications for civilization and humanity. In his view, salvation lies in a return to fundamental Christian values.

https://doi.org/10.36770/bp.977
PDF (Język Polski)

References

Arendt H., O rewolucji, tłum. M. Godyń, Warszawa 2003.

Barthes R., Dyskurs historii, tłum. A. Rysiewicz, Z. Kloch, „Pamiętnik Literacki” 1984, nr 3.

Benjamin W., O pojęciu historii, [w:] tegoż, Anioł historii: eseje, szkice, fragmenty, wybór i oprac. H. Orłowski, Poznań 1996.

Budrecki L., Sprawa Władysława Reymonta, „Pamiętnik Literacki” 1951, z. 1.

Budrecki L., Władysław Reymont. Zarys monograficzny, Warszawa 1953.

Budrewicz T., „Lalka”. Konteksty stylu, Kraków 1990.

Czasy rewolucji?, red. D.M. Osiński, D.P. Sech, Warszawa 2016.

Foucault M., Filozofia, historia, polityka, oprac. i wstęp D. Leszczyński, L. Rasiński, Warszawa 2000.

Gawin D., Polska, wieczny romans. O związkach literatury i polityki w XX wieku, Kraków 2005.

Głowiński M., Powieść młodopolska. Studium z poetyki historycznej, Wrocław 1969.

Gosk H., Zamiast końca historii. Rozumienie oraz prezentacja procesu historycznego w polskiej prozie XX i XXI wieku podejmującego tematy współczesne, Warszawa 2005.

Jakóbczyk J., O tym, jak Młoda Polska posiwiała: proza młodopolska wobec rewolucji 1905 roku, Katowice 1992.

Wyka K., Reymont, czyli ucieczka do życia, oprac. B. Koc, Warszawa 1979.

Kaniewska B., Mimetyzm formalny w polskiej prozie współczesnej, „Pamiętnik Literacki” 1992, z. 3.

Kochanowski M., Dialektyka fantastyki i religii. O „Buncie” Władysława Stanisława Reymonta, [w:] Motywy religijne we współczesnej fantastyce, red. M.M. Leś, P. Stasiewicz, Białystok 2014.

Kochanowski M., Miasto jako teatr. Obraz Londynu we wczesnych zapiskach podróżnych Władysława Stanisława Reymonta, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2010, nr 1.

Literatura polska wobec rewolucji, red. M. Janion, Warszawa 1971.

Maciejewska I., Rewolucja i niepodległość: dziejów literatury polskiej 1905–1920, Chotomów 1991.

Metodologiczne problemy narracji historycznej, red. J. Pomorski, Lublin 1990.

Rewers E., Post-polis: wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Kraków 2005.

Rewolucja lat 1905–1907: literatura, publicystyka, ikonografia, red. K. Stępnik, M. Gabryś, Lublin 2005.

Reymont W.S., Na krawędzi, [w:] tegoż, Pisma t. XX, Warszawa-Kraków-Lublin-Paryż-Poznań-Wilno [1925].

Reymont W.S., Kartki z notatnika, „Tygodnik Ilustrowany” 1905, nr 45 z 18 listopada, nr 46–47 z 2 grudnia 1905, nr 48–49 z 9 grudnia 1905.

Rosner K., Narracja, tożsamość, czas, Kraków 2003.

Rosner K., Narracje jako struktura rozumienia, „Teksty Drugie” 1999, nr 3.

Rosner K., Współczesne stanowiska narratywistyczne w filozofii historii a problem relatywizmu, „Pamiętnik Literacki” 2001, nr 1.

Rurawski J., Władysław Stanisław Reymont, Seria „Profile”, Warszawa 1977.

Tekst ustny – texte oral. Struktura i pragmatyka – problematyka systematyki – ustność w literaturze, red. M. Abramowicz, J. Bartmiński, Wrocław 1989.

White H., Poetyka pisarstwa historycznego, przeł. E. Domańska, M. Wilczyński, A. Marciniak, Kraków 2000.

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

Copyright (c) 2024 Maria Jolanta Olszewska

Downloads

Download data is not yet available.