Social and pedagogical interactions with recipients of reference services the scientific libraries at the library helpdesk
PDF (Język Polski)

Keywords

Scientific libraries
scientific information
catalog information
library information services
pedagogy

How to Cite

Okarma , J. . (2022). Social and pedagogical interactions with recipients of reference services the scientific libraries at the library helpdesk. Bibliotekarz Podlaski, 54(1), 143–164. https://doi.org/10.36770/bp.671

Abstract

The article presents socio-pedagogical interactions with library users at the library helpdesk of a scientific library. The tasks of a reference librarian, assisting users in their catalogue search, formally fall within the scope of information science departments. The library helpdesk in often where users make the first contact with the library. The essence of good social contact is mutual respect and the subjective approach to the recipient of library services. The appropriate attitude of the librarian, kindness marked by non-violent communication (according to the M.B. Rosenberg method), expressing interest in the user's needs and commitment needed to provide assistance require a language appropriate to the age of the interlocutor and skillful balancing between the psychological spheres: “Me-Adult”, “Me-Parent”, “Me-Child” of interlocutors (presented in the transactional analysis by E. Berne). Modern technological progress, in terms of tools and information resources, demand constant development of professional skills: both hard and soft skills of a reference librarian, so that she/he can adequately respond to the needs of an recipients of reference services: both teenagers and adults, but often with low information literacy, as well as persons experiencing difficulties in adaptating to the fast changes of postmodernity.

https://doi.org/10.36770/bp.671
PDF (Język Polski)

References

Abels E., Jones R., Latham J., Magnoni D., Marshall J.G., Competencies for Information Professionals of the 21st Century, Revised edition, June 2003, https://www.sla.org/wp-content/uploads/2013/01/0_LRNCompetencies2003_revised.pdf [dostęp: 30.12.2018].

Atkinson M., Chois R.T., Krok po kroku, [tłum. A. Niedzieska], Warszawa 2010, (Sztuka i nauka coachingu, t. 2).

Atkinson M., Chois R.T., Wewnętrzna dynamika coachingu, tłum. P. Niedzieski, Warszawa 2009, (Sztuka i nauka coachingu, t. 1).

Berne E., W co grają ludzie?: psychologia stosunków międzyludzkich, tłum. P. Izdebski, Warszawa 1999.

Białanowicz-Biernat A., Czytelnicy: zasoby informacji i wiedzy, tradycja i przemiany w czasach kultury cyfrowej, [w:] Czytelnicy: zasoby informacji i wiedzy, tradycja i przemiany w czasach kultury cyfrowej, red. A. Dymmel, S.D. Kotuła, Lublin 2017, s. 221–236.

Bibliotekarstwo, red. Z. Żmigrodzki, Wyd. 2, uzup. i rozszerz., Warszawa 1998, (Nauka, Dydaktyka, Praktyka; 29).

Bodarski R., Interpersonalne uwarunkowania w pracy z trudnym czytelnikiem w bibliotece, Warszawa: Biblioteka Narodowa, 5 grudnia 2018 r., (materiały szkoleniowe).

Buchcic E., Żeber-Dzikowska I., Pierwszy dzień nauczyciela w szkole, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika” 2014, t. XXIII, s. 241–254, [http://dx.doi.org/10.16926/p.2014.23.18].

Busse-Turczyńska E., Plany rozwoju Biblioteki Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW a działalność innowacyjna, [w:] Komunikaty: kreatywność i innowacje w bibliotece naukowej: XIV ogólnopolska konferencja bibliotek niepaństwowych szkół wyższych, red. nauk. A. Marciniak, L. Sójkowska, Łódź 2013, s. 53–59, https://bon.edu.pl/media/book/pdf/Kreatywnosc_i_innowacja_Komunikaty-AM-IS.pdf [dostęp: 31.12.2018].

Choczyński M., Wychowanie pajdocentryczne, a realizacja ról społecznych, „Forum Pedagogiczne UKSW” 2012, nr 2, s. 209–238.

Competencies for special librarians of the 21st century prepared for the SLA Board of Directors by the Special Committee on Competencies for Special Librarians. Executive Summary, Washington, October 1996, s. 2, [za:] Walczak M., Poglądy na status edukacyjny bibliotekarza i specjalisty informacji naukowej w bibliotece, [w:] Biblioteki naukowe w kulturze i cywilizacji: działania i codzienność: materiały konferencyjne, Poznań, 15–17 czerwca 2005, t. 2, red. H. Ganińska, Poznań 2005, s. 2–13.

Fisher R., Ury W., Patron B., Dochodząc do TAK: negocjowanie bez poddawania się, tłum. R. A. Rządca, Wyd. 3. zm., Warszawa 2013.

Folga A., Kompetencje komunikacyjne współczesnego bibliotekarza, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia” R. 15/2017, s. 67–74, [http://dx.doi.org/10.24917/20811861.15.6].

Głodowski W., Komunikowanie interpersonalne, Wyd. 2 zm. i rozszerz., Warszawa 2001.

Górny I., Bibliotekarz, czyli psychoterapeuta, [Karzewska B., Nietypowi użytkownicy bibliotek: poradnik psychologiczny (recenzja), Warszawa 2018, (Biblioteczka Poradnika Bibliotekarza; nr 33)], „Biblioteka i Edukacja: elektroniczne czasopismo Biblioteki Głównej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie” 2018, nr 14, s. 193–195, http://www.bg.up.krakow.pl/newbie/index.php/bie/issue/view/14 [dostęp: 5.01.2019].

Harris T. A., Ja jestem OK – ty jesteś OK: praktyczny przewodnik po analizie transakcyjnej, przeł. E. Knoll, Poznań 2009.

Harris T. A., W zgodzie z sobą i z tobą: praktyczny przewodnik po analizie transakcyjnej, przeł. [z ang.] E. Knoll, [Wyd. 2], Warszawa 1987.

Informacja naukowa: rozwój – metody – organizacja, red. Z. Żmigrodzki, W. Babik, D. Pietruch-Reizes, Warszawa 2006.

Janas M., Zając R. M., Aspekt emocjonalny obsługi użytkowników bibliotek akademickich, [w:] Projektowanie informacji w przestrzeni biblioteki, red. nauk. B. Kamińska-Czubała, S. Skórka, współpr. E. Piotrowska, Kraków 2017, s. 174–186, [http://dx.doi.org/10.24917/9788380840577.12/].

Karzewska B., Nietypowi użytkownicy bibliotek: poradnik psychologiczny, Warszawa 2018.

Kołakowska J., Budowanie relacji w zespole bibliotecznym, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia” R. 15/2017, s. 75–85, [http://dx.doi.org/10.24917/20811861.15.7].

Kruszewska A., Empatia jako ważny czynnik w procesie komunikacji i interakcji międzyosobowej dzieci w wieku przedszkolnym, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika” 2018, t. XXVII, nr 1, s. 39–50, [http://dx.doi.org/10.16926/p.2018.27.03].

Kubów S., Menedżer w bibliotece – kim jest?, „Bibliotekarz” 2006, nr 3, s. 9–12.

Kultura informacyjna w ujęciu interdyscyplinarnym – teoria i praktyka, t. 1, pod red. nauk. H. Batorowska, Kraków 2015, http://rep.up.krakow.pl/xmlui/bitstream/handle/11716/923/kultura_informacyjna_w_ujeciu_in_batorowska_hanna_000038.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 30.12.2018].

Kultura informacyjna w ujęciu interdyscyplinarnym – teoria i praktyka, t. 2, pod red. nauk. H. Batorowska, Z. Kwiasowski, Kraków 2016, http://rep.up.krakow.pl/xmlui/bitstream/handle/11716/922/kultura_informacyjna_w_ujeciu_in_batorowska_hanna_000035.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 30.12.2018].

Łepkowska E., Kostecki G., Usługi biblioteczne w czytelniach na przykładzie Biblioteki Głównej Politechniki Poznańskiej, [w:] Biblioteki naukowe w kulturze i cywilizacji: działania i codzienność: materiały konferencyjne, Poznań, 15–17 czerwca 2005, t. 2, red. H. Ganińska, Poznań 2005, s. 30–41.

Machcińska K., Bibliotekarz XXI wieku – broker, informatyk, menedżer czy psycholog?, [w:] Biblioteki i bibliotekarze XXI wieku: kształcenie, oczekiwania a rzeczywistość, pod red. J. Czyrek, B Górna, Wrocław 2013, s. 15–20, http://www.dbc.wroc.pl/Content/23949/Biblioteki_i_bibliotekarze.pdf [dostęp: 30.12.2018].

Majchrzyk-Mikuła J., Kozdroń A., Współpraca pedagogów z rodzicami w stymulowaniu rozwoju dziecka, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika” 2015, t. XXIV, s. 331–354, [http://dx.doi.org/10.16926/p.2015.24.27].

Majkowski W., Ku nowej strukturze społecznej, [w:] Aspekty teoretyczne i praktyczne pracy socjalnej wobec przemian i wyzwań społecznych XXI wieku. t. 2, Między kształceniem a praktyką, red. M. Duda, L. Szot, A. Świerczek, Kraków 2017, s. 94–98.

Majkowski W., Wybrane wyzwania wobec współczesnych polskich rodzin, „Sympozjum: periodyk naukowy” 2017, nr 1, s. 69–86.

Malec Rawiński M., Zakowicz I., Renesans czy zmierzch idei uniwersytetów trzeciego wieku? Refleksje i wnioski z realizacji projektu ”UTW: Uczyć – Tworzyć – Wspierać”, „Rocznik Andragogiczny” 2018, t. 25, s. 141–156, [http://dx.doi.org/10.12775/RA.2018.09].

Michalak-Dawidziuk J., [Czesław Plewka, Człowiek w całożyciowym rozwoju zawodowym: zarys monograficzny ilustracją własnych badań empirycznych, Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej 2016, ss. 372 – recenzja], „Rocznik Andragogiczny” 2018, t. 25, s. 328–331, [http://dx.doi.org/10.12775/RA.2018.19].

Michalska M. M., Pracownik informacji naukowej w XXI wieku: wiedza, umiejętności, cechy osobowości, [w:] Czytelnicy: zasoby informacji i wiedzy: tradycja i przemiany w czasach kultury cyfrowej, red. A. Dymmel, S. D. Kotuła, Lublin 2017, s. 195–207.

Myśliwska A., Krótko, szybko, efektywnie: ekonomiczny przekaz informacji bibliotecznej w trosce o czas użytkownika, [w:] Biblioteka w czasie, czas w bibliotece: materiały konferencyjne, Lublin 25–26 września 2014, t. 2, Współczesność, red. S. Wojnarowicz, B. Kasperek, Lublin 2015, s. 179–193.

Palma B., Czy asertywny znaczy nieuprzejmy? Relacje bibliotekarz – czytelnik i ich wpływ na wizerunek biblioteki oraz jakość świadczonej przez nią obsługi, [w:] Unowocześnianie organizacji i metod pracy bibliotek w świetle zmieniających się potrzeb czytelników: edycja II: materiały konferencyjne, Opole 16–17 listopada 2011 r., pod red. W. Matwiejczuk, D. Szewczyk-Kłos, Opole 2012, s. 287–298, http://www.sbc.org.pl/Content/164072/tmp342f.pdf [dostęp: 30.12.2018].

Polarczyk M., Tomaszewska R., Tomaszewski R., Obsługa czytelników w dobie społeczeństwa informacyjnego na przykładzie Biblioteki Głównej i Centrum Informacji Naukowej Akademii Rolniczej im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu, [w:] Polskie biblioteki akademickie w Unii Europejskiej, Łódź, 23-25 czerwca 2004 r.: materiały konferencyjne, Łódź 2004, s. 273–288, http://bg.p.lodz.pl/images/PDF/polarczyk.pdf [dostęp: 30.12.2018].

Rodzina – dobro zagrożone, red. W. Majkowski, Kraków 2015.

Rogalińska A., Refleksje Jacka Wojciechowskiego na temat przygotowania studentów do zawodu bibliotekarza w kontekście aktualnych programów kształcenia bibliotekarzy, [w:] Biblioteki i bibliotekarze xxi wieku: kształcenie, oczekiwania a rzeczywistość, pod red. J. Czyrek, B. Górna, Wrocław 2013, s. 31–37, http://www.dbc.wroc.pl/Content/23949/Biblioteki_i_bibliotekarze.pdf [dostęp: 30.12.2018].

Rosenberg M.B., Porozumienie bez przemocy: o języku serca, przeł. M. Kłobukowski, Wyd. 2 rozszerz., Warszawa 2009.

Skreczko A., Rozwijanie podmiotowości dziecka w rodzinie, [w:] Poglądowość we współczesnej edukacji: oglądy, intencje, realia, red. J. Niemiec, A. Popławska, Białystok 2009, s. 55–62.

Słomczyński M., CREDO – model edukacji osób dorosłych, „Kwartalnik Pedagogiczny” (WUW) 2018, nr 1, s. 120–140.

Sójkowska I., Podgórski F., Dokąd zmierza informacja? – czyli co oferuje biblioteka, a czego oczekuje użytkownik. Stan obecny i rozwój informacji naukowej w bibliotekach uczelni technicznych, [w:] Biblioteki XXI wieku. Czy przetrwamy?, Łódź, 19-21 czerwca 2006 r.: materiały konferencyjne, Łódź 2006, s. 407–420, http://www.ebib.pl/publikacje/matkonf/biblio21/poster_ref11.pdf [dostęp: 30.12.2018].

Szafran J., Coaching jako specyficzna forma dialogu i wsparcia wychowawczego, „Kwartalnik Pedagogiczny” (WUW) 2018, nr 2, s. 37–54.

Świeży B., Coaching jako metoda wsparcia osób dorosłych, [w:] O rozwoju mimo ograniczeń: procesy wspierania jednostki i rodziny: wychowanie, edukacja, coaching, psychoterapia, red. B. Piasecka, Kraków 2011, s. 99–123.

Walczak M., Poglądy na status edukacyjny bibliotekarza i specjalisty informacji naukowej w bibliotece, [w:] Biblioteki naukowe w kulturze i cywilizacji: działania i codzienność: materiały konferencyjne, Poznań, 15–17 czerwca 2005, t. 2, red. H. Ganińska, Poznań 2005, s. 2–13.

Wilmot W.W., Hocker J.L., Konflikty między ludźmi, przekł. M. Höffner., red. nauk. wyd. pol. E. Mandal, Warszawa 2011.

Wojciechowska M., Zjawisko lojalności wśród klientów bibliotek, „Bibliotheca Nostra” 2010, nr 1, s. 84–96.

Wojciechowski J., Biblioteka w komunikacji publicznej, Warszawa 2010.

Wojciechowski J., Praca z użytkownikiem w bibliotece, Warszawa 2000.

Woźniak-Kasperek J., Bieżące problemy bibliotekarstwa naukowego, Warszawa, 16 lutego 2019 r., (materiały wykładowe PSB WDIB UW).

Woźniak-Kasperek J., Kłamstwo i metoda: na przykładach reprezentacji treści w katalogach bibliotecznych i w bibliografiach, Warszawa 2018.

Zadura D., Kwerendy biblioteczne – wyzwanie, rutyna czy prowokacja?, [Warszawa: Biblioteka Narodowa 23.01.2019], (referat niepublikowany), Zapraszamy na otwarte seminaria bibliotekoznawcze, https://www.bn.org.pl/zapraszamy/3650-zapraszamy-naotwarte-seminaria-bibliotekoznawcze.html [dostęp: 23.01.2019].

„Zarządzanie Biblioteką” (Gdańsk: Ateneum – Szkoła Wyższa) 2012, nr 1.

Zybert E. B., Kultura organizacyjna w bibliotekach: nowe i stare idee w zarządzaniu biblioteką, Warszawa 2004.

Zybert, E. B., Osoby doświadczające bezdomności i biblioteki, „Bibliotekarz” 2018, nr 11, s. 4–10.

Prawodawstwo:

Dz.U. z 2018 r. poz. 574, 1669 Ust. z dn. 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach.

Dz.U. z 2018 r. poz. 1668, 2024, 2245, z 2019 r. poz. 276, 447, 534, 577 Ust. z dn. 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Dz.U. 2018 poz. 736 Ust. z dn. 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych.

Articles published in the “gold open access” mode on the basis of a non-exclusive license agreement between the publisher and the author. Permitted use:

- the publication may be read and stored on any device,

- the publication may be cited (with obligatory reference to the author, the title of the text, as well as the full title, bibliographic address of the issue and page of the journal)

The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. From volume 42 (issue 1/2019), the journal is available under the Creative Commons license (Attribution – ShareAlike: CC BY-SA).

The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.

COPYRIGHT:

The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” implements an open access policy by publishing materials in the form of the so-called Gold Open Access. The journal is available under the Creative Commons license – Attribution – ShareAlike 4.0: International: CC BY-SA 4.0).

The key declarations of the Open Access and Open Science movement, which we fully support, are available on the CEON Open Science website.
 

“Bibliotekarz Podlaski” allows its readers to read, download, copy, distribute, print, search and link to the full content of articles. We enable full, immediate, unlimited (both in a territorial, temporal and technical sense) open access to all published content, in accordance with the principle that freely available research increases and accelerates the global development of science and the exchange of knowledge.

The editorial team of “Bibliotekarz Podlaski” encourages authors to place articles published in the journal in open repositories (after the review or the final version of the publisher), provided that a link to the journal’s website is provided.

The journal does not charge the authors any fees for accepting and publishing their texts.

Downloads

Download data is not yet available.